Sahibkartv.az xəbər verir ki, bir çox inkişaf etmiş ölkələrdə bostançılıqda ənənəvi suvarma üsullarının yerini damcı sistemi tutur və fermerlərin xərclərini əhəmiyyətli dərəcədə azaldır. Bu sistem sayəsində su yalnız bitkinin kök zonasına verilir, torpağın səthi isə quru qalır, bu isə həm su itkisinin qarşısını alır, həm də xəstəliklərin yayılmasını əngəlləyir.
Təcrübələr göstərir ki, damcı suvarma tətbiq edən təsərrüfatlarda su sərfiyyatı ənənəvi üsullara nisbətən 60%-ə qədər azalır. Eyni zamanda, bitkilərin inkişaf tempi sürətlənir, çünki suyun davamlı və optimal verilməsi kök sisteminin daha dərindən inkişaf etməsinə imkan yaradır. Bu isə məhsuldarlığın artmasına birbaşa təsir edir.
Müasir damcı suvarma sistemləri tam avtomatlaşdırılmışdır və sensorlar vasitəsilə torpaq rütubətini ölçür. Fermerlər mobil tətbiqlər vasitəsilə hər sahəyə ayrılan suyun miqdarını təyin edə bilir və hətta havanın temperaturu, rütubəti və ya yağış ehtimalına görə suvarmanı tənzimləyə bilirlər. Bu yanaşma həm məhsulun keyfiyyətini yüksəldir, həm də əməyin miqdarını minimuma endirir.
Damcı suvarma sisteminin başqa üstünlüyü gübrələmənin effektivliyidir. Qüvvətli və davamlı gübrələmə üçün gübrə məhlulu su ilə birlikdə birbaşa kök zonasına çatdırılır. Bu, gübrənin torpaqda itirilməsinin qarşısını alır və bitkilərin daha sürətli inkişaf etməsinə səbəb olur. Fermerlərin məlumatına görə, belə tətbiq məhsuldarlığı ən azı 25%-ə qədər artırır.
Xüsusilə pomidor, xiyar, kahı və çiyələk kimi yüksək su tələb edən bitkilərdə damcı sistemi məhsuldarlıq və keyfiyyət baxımından əvəzsizdir. Eyni zamanda, torpağın eroziya riski azaldılır və sulu torpaqda əmələ gələn göbələk xəstəlikləri minimuma enir. Bu, həm ətraf mühitin qorunmasına, həm də fermerin gəlirinin artmasına xidmət edir.
Bostançılıqda damcı suvarmanın tətbiqi ilkin sərmayə tələb etsə də, qısa müddətdə xərclərin geri dönüşü təmin olunur. Fermerlər bildirir ki, 2-3 il ərzində sistemin quraşdırılması xərci məhsul artımı və su sərfiyyatına qənaətlə kompensasiya olunur. Həmçinin, avadanlıqlar uzunömürlüdür və düzgün qulluqla 10 ilə qədər istifadə oluna bilər.
Əlavə olaraq, damcı suvarma sistemləri enerji səmərəliliyi ilə də seçilir. Günəş paneli ilə işləyən sistemlər artıq bir çox təsərrüfatda tətbiq olunur. Bu, həm elektrik xərclərini azaldır, həm də ətraf mühitə yük yaratmır. Enerjiyə qənaət edən bu sistemlər kənd təsərrüfatında dayanıqlı inkişaf üçün vacib amildir.
Maraqlıdır ki, damcı sistemi yalnız yeni əkilən sahələr üçün deyil, mövcud bağ və bostanlarda da tətbiq edilə bilir. Əsas şərt torpaq analizlərinin aparılması və suyun düzgün bölgü planının hazırlanmasıdır. Təcrübəli fermerlər bildirir ki, bu sistemlə məhsul keyfiyyəti və rəngi daha sabit olur, istehsal daha proqnozlaşdırıla biləndir.
Sistem həm də işçi qüvvəsinə qənaət imkanı verir. Ənənəvi suvarmada sahəyə gündəlik çoxsaylı işçi cəlb olunurdu, indi isə 1-2 nəfər suvarmanı və sensorların işini idarə edə bilir. Bu, xüsusilə əmək xərclərinin yüksək olduğu regionlarda ciddi üstünlükdür.
Mütəxəssislər bildirir ki, damcı suvarma texnologiyasının yayılması ilə kənd təsərrüfatında suyun idarə olunması sahəsində yeni standartlar formalaşacaq. Fermerlər artıq suyu qənaətlə istifadə etməklə daha çox məhsul yetişdirə biləcək, həmçinin məhsulun ekoloji keyfiyyəti də yüksələcək.
Damcı suvarmanın tətbiqi fermerlərə yeni biznes modelləri də təqdim edir. Məsələn, məhsulu premium seqmentə çıxarmaq, ekoloji sertifikat əldə etmək və ya “su qənaət edən təsərrüfat” brendi yaratmaq mümkündür. Bu isə gəlir imkanlarını daha da artırır.
Nəticədə, bostançılıqda damcı suvarma yalnız texnoloji yenilik deyil, həm də iqtisadi səmərəliliyi və ekoloji davamlılığı birləşdirən modeldir. Fermerlər bu sistemi qəbul etdikcə, kənd təsərrüfatında məhsuldarlıq və gəlir həm sabit, həm də uzunmüddətli olacaq.
