Evlər artıq ofisləri əvəz edir: Qlobal əmək bazarında yeni dönəm başlayıb
Sahibkartv.az xəbər verir ki, post-pandemiya dövründə evdən işləmə modeli artıq müvəqqəti deyil, qalıcı iş sisteminə çevrilməkdədir. Dünyanın aparıcı şirkətləri əmək məhsuldarlığının yüksək qalması və əməliyyat xərclərinin azalması səbəbilə fiziki ofisə qayıdışı məcburi tutmur. Bunun əvəzinə, yeni dövrün tələblərinə uyğun lokasiya azadlığına əsaslanan iş müqavilələri formalaşdırılır.
Artıq bir çox texnologiya, maliyyə, dizayn və xidmət sektorlarında fəaliyyət göstərən şirkətlər işçilərin hər hansı bir coğrafi məkandan işləməsini mümkün edən şərtlərlə əməkdaşlığa üstünlük verir. Bu isə “rəqəmsal köçəri” (digital nomad) anlayışını daha da populyarlaşdırır və əmək bazarına sərhədsiz bir xarakter qazandırır.
Ən maraqlısı isə odur ki, bir nəfər artıq bir neçə ölkədən eyni anda layihə əsaslı və ya daimi əmək müqavilələri ilə işləyə bilir. Məsələn, bir dizayner eyni anda Almaniyada yerləşən startap üçün vizual interfeys hazırlayır, ABŞ-da yerləşən platforma üçün kontent dizayn edir, Sinqapurdan isə qısamüddətli layihə alır. Bütün bu əmək münasibətləri isə rəqəmsal platformalar üzərindən hüquqi və vergi çərçivəsində tənzimlənir.
Bu modelin sürətlə yayılması bir sıra qlobal nəticələr doğurur:
Əmək bazarında rəqabət coğrafi deyil, bacarıq əsaslı olur. Beləliklə, kiçik şəhərdə yaşayan bir mütəxəssis də dünyanın qabaqcıl şirkətləri ilə işləyə bilər.
Ənənəvi ofis modelləri dəyişir. Şirkətlər ofis sahəsini minimuma endirir, onun yerinə “co-working” məkanlarına və ya aylıq hibrid iş sistemlərinə sərmayə yönəldir.
Qanunvericilik sahəsində dəyişikliklər tələb olunur. Çünki bir işçinin fərqli ölkələrdə paralel işləməsi həm vergi, həm də sosial təminat məsələlərini yenidən gündəmə gətirir.
Təhlükəsizlik, işçi monitorinqi, hüquqi uyğunluq kimi məsələlər hələ də bu modelin əsas çətinlikləri sırasındadır. Lakin analitiklərin fikrincə, 2025–2030-cu illər arasında dünyanın iş bazarının əhəmiyyətli hissəsi lokasiyadan asılı olmayan formatlara keçəcək.
Beləliklə, ofis kreslolarını artıq rahat ev stulları, açıq planlı mətbəxlər və kafe masaları əvəz edir. İş həyatında yeni normallıq – sərbəstlik, çeviklik və qlobal imkanlar üzərində formalaşır.
