Sahibkartv.az xəbər verir ki, Yerin orbitində yığılan tullantılar yeni AI əsaslı robotlar tərəfindən təmizlənəcək

Son illərdə kosmik tullantılar problemi daha da kəskinləşib. NASA, ESA (Avropa Kosmik Agentliyi) və digər kosmik qurumlar Yerin orbitində hərəkət edən minlərlə nəzarətsiz obyektin – peyk qalıqlarının, raket hissələrinin və digər tullantıların təhlükə yaratdığını bildirirlər. Ancaq bu problemi həll etmək üçün yeni süni intellekt (AI) əsaslı robotlar işə salınacaq.

Kosmosda süni intellekt dövrü başlayır

Yeni layihəyə əsasən, AI ilə təchiz olunmuş orbit təmizləmə robotları orbitdəki tullantıları aşkar edəcək, onları toplayacaq və təhlükəsiz şəkildə məhv edəcək və ya yenidən emal edəcək. Bu texnologiya yerətrafı kosmik məkanın daha təhlükəsiz olmasını təmin edəcək və yeni peyklər üçün maneələri aradan qaldıracaq.

Tullantıların təhlükəsi nədir?

Hazırda Yerin orbitində 34,000-dən çox böyük (10 sm-dən böyük) və milyonlarla kiçik (1 mm-dən kiçik) kosmik tullantı var. Bu obyektlər 28,000 km/saat sürətlə hərəkət etdiklərinə görə orbitdə olan peyklər, kosmik stansiyalar və hətta astronavtlar üçün ciddi təhlükə yaradır. Bir neçə dəfə bu tullantılar beynəlxalq kosmik stansiyaya (ISS) yaxınlaşaraq təcili manevr edilməsinə səbəb olub.

AI əsaslı təmizləmə robotları necə işləyəcək?

• Süni intellekt ilə idarə olunan skanerlər: Robotlar orbitdəki tullantıları tanıyacaq və onların trayektoriyasını müəyyən edəcək.

• Avtonom toplayıcı qollar: Kosmik robotlar bu tullantıları mexaniki qollar və maqnit sahələri ilə toplayacaq.

• Yenidən emal və utilizasiya: Tullantılar ya orbitdə xüsusi modullarda emal ediləcək, ya da Yerin atmosferinə yönləndirilərək yanması təmin olunacaq.

Layihəni kimlər reallaşdırır?

Bu texnologiyanın hazırlanması üçün bir neçə böyük kosmik agentlik və özəl kosmos şirkətləri – NASA, ESA, SpaceX və Blue Origin – birgə çalışır. İlk AI əsaslı orbit təmizləmə robotlarının 2027-ci ildə sınaqdan keçirilməsi planlaşdırılır.

Bu layihə həm Yer orbitinin təhlükəsizliyini artıracaq, həm də gələcək kosmik missiyalar üçün təmiz və nizamlı bir mühit yaradacaq. Kosmosun zibillənməsinin qarşısını almaq və insanlığın kosmik fəaliyyətini davam etdirmək üçün bu texnologiya mühüm bir addım olacaq.