Sahibkartv.az xəbər verir ki, bəzi bölgələrdə fermerlər öz aralarında puldan istifadə etmədən ticarət sistemi qurublar. Bu modeldə hər məhsulun “rəqəmsal dəyəri” müəyyən olunur və token sistemi ilə barter edilir. Məsələn, 10 kilo bal → 5 kilo pendir → 3 saat texnika xidməti.

Bu sistem yerli iqtisadiyyatı daha çevik edir, çünki nəqdsiz ticarət əlaqələri gücləndirir. Fermerlər “məhsulum qaldı satılmadı” demir — məhsul dərhal başqa məhsula və ya xidmətə çevrilir.

Gənc sahibkarlar bu ideyanı rəqəmsal səviyyəyə daşıyaraq “kənd tokenləri” adlı mobil tətbiq hazırlayıb. Hər kəs öz məhsulunu ora daxil edir və avtomatik dəyər alır. Bu rəqəmsal platforma kəndləri bir-birinə bağlayır.

Bu sistem sosial ədaləti də gücləndirir. Çünki böyük kapitalı olan deyil, məhsulu olan qazanır. Hərəkətdə olan torpaq sahibindən çox məhsul çıxaran olur.

Beləliklə, kənd təsərrüfatında alternativ bank sistemi formalaşır. Torpaq yalnız istehsal, həm də mübadilə vahidinə çevrilir.