Fermerlər Üçün Elektron Ticarət Platformaları
19:11 / 22-02-2025
Fermerlər üçün Su Resurslarının Yeni İdarəetmə Sistemləri
18:52 / 22-02-2025
Kənd Təsərrüfatında Karbon Azaltma Texnologiyaları
18:23 / 22-02-2025
Sahibkarlar üçün Alternativ İnvestisiya Platformaları
18:00 / 22-02-2025
Süni İntellekt və Robotika Kənd Təsərrüfatında
17:44 / 22-02-2025
Rəqəmsal Marketinq və Sahibkarlar Üçün Yeni Perspektivlər
17:22 / 22-02-2025
Qida Təhlükəsizliyində Biotexnologiyanın Yeni Dövrü
16:39 / 22-02-2025
Beynəlxalq Sahibkarlar Üçün 2025-ci İldə Qlobal İmkanlar
16:16 / 22-02-2025
Heyvandarlıqda Alternativ Protein Mənbələri
15:41 / 22-02-2025
Fermerlər üçün Rəqəmsal Kooperativlər
15:18 / 22-02-2025
Narçılıqda Avtomatlaşdırılmış Məhsul Yığımı
14:46 / 22-02-2025
Toxumçuluqda Nano-Texnologiyaların İnqilabı
14:21 / 22-02-2025
Sabah da qar yağacaq
13:50 / 22-02-2025
Üzümçülükdə Genetik Modifikasiya və Dayanıqlı Fermerlik
13:44 / 22-02-2025
DYP qara görə sürücülərə müraciət etdi
13:18 / 22-02-2025
Süni İntellekt Sahibkarlığın Yeni Lokomotivi Olacaq
13:00 / 22-02-2025
Ağ Evdəki Oval Ofisin tarixi masası dəyişdirildi
09:13 / 22-02-2025
Tramp və Putin 9 May Qələbə Gününü Moskvada qeyd edəcəklər
09:00 / 22-02-2025
Almaniyada Fərdi Sahibkarlar Üçün Vergi Yüngülləşdirmələri Tətbiq Ediləcək
22:11 / 21-02-2025
ABŞ-da Rəqəmsal Əmlak Sənədləri Blockchain Üzərindən Qeydiyyata Alınacaq
21:42 / 21-02-2025
BƏƏ-də Dikey Fermerlik Genişlənir
21:33 / 21-02-2025
İtaliyada Zeytun Yağı İstehsalında Yeni Fermentasiya Metodu Tətbiq Edilir
21:23 / 21-02-2025
Norveçdə Balıqçılıq Sənayesi Süni Zəka ilə Təkmilləşdirilir
20:32 / 21-02-2025
Fransa Daşınmaz Əmlak Sektorunda Yaşıl Binalara Daha Çox İnvestisiya Yatırır
20:18 / 21-02-2025
Avstraliyada Fermerlər Dronlarla Məhsul Mühafizəsini Təkmilləşdirir
19:49 / 21-02-2025
Hollandiya Dünyanın İlk Tam Avtomatlaşdırılmış Süd Fermasını Açıb
19:31 / 21-02-2025
Kanadada Süni Ət İstehsalı Üçün Yeni Biotexnologiya Fabriki Açılır
19:19 / 21-02-2025
Çində Yeni Tipli Ekoloji Marketlər Açılmağa Başlayır
18:51 / 21-02-2025
İspaniyada Dəniz Suyu ilə Suvarma Texnologiyası İstifadəyə Verilib
18:30 / 21-02-2025
İsveçdə Təsərrüfat Sahələri Üçün Smart İqlim İdarəetmə Sistemləri Yaradılır
18:21 / 21-02-2025
Əliyevlə Pezeşkianın birbaşa görüşünün olmamasının səbəbi - şərh
Kazanda keçirilən BRİCS sammitində İran və Azərbaycan prezidentləri bir sıra liderlərlə müzakirələr aparsalar da, öz aralarında danışıqlar olmadı; ekspertlərin bir neçə izahı var...
Oktyabrın 22-24-də Kazanda BRİCS-ə üzv ölkələrin dövlət başçılarının sammiti keçirildi. Sammitə qonaq qismində qatılanlar arasında Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev də var idi.
Tədbir çərçivəsində ölkə lideri Rusiya prezidenti Vladimir Putin qardaş Türkiyənin rəhbəri Rəcəb Tayyib Ərdoğan, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanla, bir sıra digər rəsmi şəxslərlə bir araya gəldi. Lakin gözlənilənlərin əksinə olaraq, Əliyev İranın yeni prezidenti Məsud Pezeşkianla görüşmədi. Halbuki Pezeşkian Kazana çatar-çatmaz Nikol Paşinyanla bir araya gəlmişdi. Analitiklərə görə, iki azərbaycanlı prezidentin görüşməməsinin səbəbi Yaxın Şərqdə baş verənlərin təsiri ola bilər. Çünki Pezeşkian Kazanda İsraili hədələmişdi. Elə oktyabrın 25-dən 26-na keçən gecə də İrana hücum oldu. Tehran bir müddət əvvəl Bakını İsraillə münasibətlərə görə ittiham edirdi. Ekspertlər istisna etmirlər ki, indi Qəzza zolağında və Livanda olan hadisələr, Azərbaycanın isə İsraillə olan dostluğunu pozmaması İranın ürəyincə olmaya bilər.
Bu baxımdan Əliyevlə Pezeşkian arasında görüşün olmaması Yaxın Şərq münaqişələri ilə əlaqələndirilir. O da mümkündür ki, əvvəldən bu görüşün olması nəzərdə tutulmayıb. Amma bundan az əvvəl baş nazirin müavini Şahin Mustafayev Tehranda olub və Pezeşkianla görüşüb. İran prezidenti görüşdə bildirib ki, biz Azərbaycanla olan bəzi anlaşılmazlıqları və problemləri anlayırıq və dərk edirik: “Hesab edirəm ki, burada bizim də bəzi səhvlərimiz olub”. O qeyd edib ki, İran Azərbaycanla yaxın münasibətlər qurmalıdır: “Azərbaycan qədər İrana yaxın olan ikinci ölkə yoxdur. Azərbaycanla bizi ortaq tarix, mədəniyyət birləşdirir. Biz Azərbaycanla daha yaxın olmalıyıq. Biz Azərbaycanla daha böyük işlər görməliyik. Düşmənlərin bizim münasibətlərə mane olmasına əsla imkan verməməliyik”.
Qeyd edək ki, seçkidə qələbəsindən sonra prezident Əliyev Pezeşkianı Azərbaycana dəvət edib. İran lideri də azərbaycanlı həmkarını Tehranda görməkdən məmnun olacağını vurğulayıb. Pezeşkiana qədər İran-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşması istiqamətində addım mərhum prezident İbrahim Rəisinin Xudafərinə gəlməsi ilə baş tutmuşdu. İki ölkə prezidentləri arasında imzalanmış sənədlər əsasında əlaqələrin inkişaf etdirilməsi razılaşdırılmışdı. Məsud Pezeşkian isə Azərbaycana rəsmi səfər etməsə də, hazırda münasibətlərdə böhran yoxdur. Sadəcə, təhlilçilərə görə, Kazan görüşünün olmaması Bakı-Tel-Əviv əlaqələri ilə bağlı ola bilər. Hərçənd bunun bir ciddi əsası da yoxdur, çünki Azərbaycan Fələstin mövzusunda BMT-nin mövqeyinə istinad edir.
Qabil Hüseynli
Professor Qabil Hüseynli “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, Pezeşkian Azərbaycanı sevən insandır və onun Şahin Mustafayevlə görüşdə etirafı da səmimiyyətindən irəli gəlir. Q.Hüseynli hesab edir ki, yaxın zamanlarda İran prezidentinin Azərbaycana səfəri ola bilər: “Məncə, burada problem yoxdur. Onlar Kazanda salamlaşdılar, sadəcə, ayrıca görüş olmadı. Zənnimcə, baş nazirin müavini Tehrana getdikdən sonra prezidentlər səviyyəsində xüsusi bir görüş üçün hazırlıq görülə bilər. Təbii ki, İran-Azərbaycan münasibətləri spesifikdir və həssas dövrlərdən keçir. Amma inanmaq istəmirəm ki, görüşün olmamasına səbəb İsrail amilidir. Azərbaycan bu mövzuda Tehrana lazım olan hər şeyi deyib”.
Q.Hüseylinin sözlərinə görə, bizim İsraillə dostluğumuzun İrana zərəri yoxdur: “Son hücum zamanı da bəlli oldu ki, İsrail İraqın hava məkanından istifadə edib. Azərbaycan buna heç zaman icazə verməzdi. Tehran Bağdada desin ki, niyə hava məkanı açıq saxlanmışdı? Çünki hücumdan qabaq xarici işlər naziri Abbas Əraqçinin xəbərdarlıq olmuşdu. Diplomat hədələmişdi ki, hansı qonşu ölkə İsrailin hücumu zamanı hava məkanını açıq saxlasa, onunla düşmən olacaqlar. O zaman buyursunlar, şiə İraqı şiə İranına hücum zamanı hava məkanını açıq qoydu. Yəni Azərbaycanı ittiham edəcək hər hansı əsas ola bilməz. Tam tərsinə, biz dəfələrlə sübut etmişik ki, İranda olan rejim Ermənistana dəstək olub və bu gün də Hindistandan gələn hərbi texnikanın bu ölkədən keçib Ermənistana getməsi faktdır”.
Professor Kazanda görüşün olmamasında bir nüansı da istisna etmir: “Nəzərə alaq ki, bu ölkənin xarici siyasət kursunu ali dini rəhbər müəyyən edir. İranda prezidentlərin xarici siyasətlə bağlı səlahiyyətləri geniş deyil. Kazana getməmişdən əvvəl də Seyid Əli Xamenei Məsud Pezeşkiana bir sıra təlimatlar verib və kimlərlə görüşəcəyi haqda danışıb. Bunu da bir ehtimal olaraq görürəm. Hər halda, Tehranda səfirliyimiz işini bərpa edib və münasibətlərdə bir normallaşma prosesi getməkdədir. Azərbaycanın qonşuları ilə münasibətləri dostluq və əməkdaşlığa söykənir. Biz milli maraqlarımız nəyi tələb edirsə, onu siyasət olaraq həyata keçiririk. Eyni zamanda qonşularımıza zərər vuracaq addımlar atmırıq. Bu gün İsrailin Azərbaycanla dostluğu İrana qarşı yönəlməyib və bundan istifadə edilmir”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Kazanda keçirilən BRİCS sammitində İran və Azərbaycan prezidentləri bir sıra liderlərlə müzakirələr aparsalar da, öz aralarında danışıqlar olmadı; ekspertlərin bir neçə izahı var...
Oktyabrın 22-24-də Kazanda BRİCS-ə üzv ölkələrin dövlət başçılarının sammiti keçirildi. Sammitə qonaq qismində qatılanlar arasında Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev də var idi.
Tədbir çərçivəsində ölkə lideri Rusiya prezidenti Vladimir Putin qardaş Türkiyənin rəhbəri Rəcəb Tayyib Ərdoğan, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanla, bir sıra digər rəsmi şəxslərlə bir araya gəldi. Lakin gözlənilənlərin əksinə olaraq, Əliyev İranın yeni prezidenti Məsud Pezeşkianla görüşmədi. Halbuki Pezeşkian Kazana çatar-çatmaz Nikol Paşinyanla bir araya gəlmişdi. Analitiklərə görə, iki azərbaycanlı prezidentin görüşməməsinin səbəbi Yaxın Şərqdə baş verənlərin təsiri ola bilər. Çünki Pezeşkian Kazanda İsraili hədələmişdi. Elə oktyabrın 25-dən 26-na keçən gecə də İrana hücum oldu. Tehran bir müddət əvvəl Bakını İsraillə münasibətlərə görə ittiham edirdi. Ekspertlər istisna etmirlər ki, indi Qəzza zolağında və Livanda olan hadisələr, Azərbaycanın isə İsraillə olan dostluğunu pozmaması İranın ürəyincə olmaya bilər.
Bu baxımdan Əliyevlə Pezeşkian arasında görüşün olmaması Yaxın Şərq münaqişələri ilə əlaqələndirilir. O da mümkündür ki, əvvəldən bu görüşün olması nəzərdə tutulmayıb. Amma bundan az əvvəl baş nazirin müavini Şahin Mustafayev Tehranda olub və Pezeşkianla görüşüb. İran prezidenti görüşdə bildirib ki, biz Azərbaycanla olan bəzi anlaşılmazlıqları və problemləri anlayırıq və dərk edirik: “Hesab edirəm ki, burada bizim də bəzi səhvlərimiz olub”. O qeyd edib ki, İran Azərbaycanla yaxın münasibətlər qurmalıdır: “Azərbaycan qədər İrana yaxın olan ikinci ölkə yoxdur. Azərbaycanla bizi ortaq tarix, mədəniyyət birləşdirir. Biz Azərbaycanla daha yaxın olmalıyıq. Biz Azərbaycanla daha böyük işlər görməliyik. Düşmənlərin bizim münasibətlərə mane olmasına əsla imkan verməməliyik”.
Qeyd edək ki, seçkidə qələbəsindən sonra prezident Əliyev Pezeşkianı Azərbaycana dəvət edib. İran lideri də azərbaycanlı həmkarını Tehranda görməkdən məmnun olacağını vurğulayıb. Pezeşkiana qədər İran-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşması istiqamətində addım mərhum prezident İbrahim Rəisinin Xudafərinə gəlməsi ilə baş tutmuşdu. İki ölkə prezidentləri arasında imzalanmış sənədlər əsasında əlaqələrin inkişaf etdirilməsi razılaşdırılmışdı. Məsud Pezeşkian isə Azərbaycana rəsmi səfər etməsə də, hazırda münasibətlərdə böhran yoxdur. Sadəcə, təhlilçilərə görə, Kazan görüşünün olmaması Bakı-Tel-Əviv əlaqələri ilə bağlı ola bilər. Hərçənd bunun bir ciddi əsası da yoxdur, çünki Azərbaycan Fələstin mövzusunda BMT-nin mövqeyinə istinad edir.
Qabil Hüseynli
Professor Qabil Hüseynli “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, Pezeşkian Azərbaycanı sevən insandır və onun Şahin Mustafayevlə görüşdə etirafı da səmimiyyətindən irəli gəlir. Q.Hüseynli hesab edir ki, yaxın zamanlarda İran prezidentinin Azərbaycana səfəri ola bilər: “Məncə, burada problem yoxdur. Onlar Kazanda salamlaşdılar, sadəcə, ayrıca görüş olmadı. Zənnimcə, baş nazirin müavini Tehrana getdikdən sonra prezidentlər səviyyəsində xüsusi bir görüş üçün hazırlıq görülə bilər. Təbii ki, İran-Azərbaycan münasibətləri spesifikdir və həssas dövrlərdən keçir. Amma inanmaq istəmirəm ki, görüşün olmamasına səbəb İsrail amilidir. Azərbaycan bu mövzuda Tehrana lazım olan hər şeyi deyib”.
Q.Hüseylinin sözlərinə görə, bizim İsraillə dostluğumuzun İrana zərəri yoxdur: “Son hücum zamanı da bəlli oldu ki, İsrail İraqın hava məkanından istifadə edib. Azərbaycan buna heç zaman icazə verməzdi. Tehran Bağdada desin ki, niyə hava məkanı açıq saxlanmışdı? Çünki hücumdan qabaq xarici işlər naziri Abbas Əraqçinin xəbərdarlıq olmuşdu. Diplomat hədələmişdi ki, hansı qonşu ölkə İsrailin hücumu zamanı hava məkanını açıq saxlasa, onunla düşmən olacaqlar. O zaman buyursunlar, şiə İraqı şiə İranına hücum zamanı hava məkanını açıq qoydu. Yəni Azərbaycanı ittiham edəcək hər hansı əsas ola bilməz. Tam tərsinə, biz dəfələrlə sübut etmişik ki, İranda olan rejim Ermənistana dəstək olub və bu gün də Hindistandan gələn hərbi texnikanın bu ölkədən keçib Ermənistana getməsi faktdır”.
Professor Kazanda görüşün olmamasında bir nüansı da istisna etmir: “Nəzərə alaq ki, bu ölkənin xarici siyasət kursunu ali dini rəhbər müəyyən edir. İranda prezidentlərin xarici siyasətlə bağlı səlahiyyətləri geniş deyil. Kazana getməmişdən əvvəl də Seyid Əli Xamenei Məsud Pezeşkiana bir sıra təlimatlar verib və kimlərlə görüşəcəyi haqda danışıb. Bunu da bir ehtimal olaraq görürəm. Hər halda, Tehranda səfirliyimiz işini bərpa edib və münasibətlərdə bir normallaşma prosesi getməkdədir. Azərbaycanın qonşuları ilə münasibətləri dostluq və əməkdaşlığa söykənir. Biz milli maraqlarımız nəyi tələb edirsə, onu siyasət olaraq həyata keçiririk. Eyni zamanda qonşularımıza zərər vuracaq addımlar atmırıq. Bu gün İsrailin Azərbaycanla dostluğu İrana qarşı yönəlməyib və bundan istifadə edilmir”.
Tarix: 29-10-2024, 16:00 Oxunub: 36
Bölməyə aid digər xəbərlər
24-10-2024, 12:16
Kazan Zirvəsi: Putin Qərbə meydan oxudu, yeni dünya nizamı qurulur
24-09-2024, 18:02
Prezident Ərdoğanın ABŞ-da ardıcıl təmasları
21-09-2024, 15:39
İranlı ekspert: Azərbaycan BRICS-in prioritet tərəfdaşları siyahısında əsas fiqur olmalıdır
5-07-2024, 17:38
Prezident Ərdoğan Qazaxıstandan qayıtdıqdan sonra danışdı: Putinlə Əsədi dəvət edə bilərik
17-06-2024, 13:04
Müharibə, hansı müharibə? Putin Ukraynanın işğalına göz yummaq istəyən yeni biznes tərəfdaşlarını cəlb etməyə çalışır
12-06-2024, 12:00
BRİKS ölkələri Rusiyada görüşür
11-06-2024, 14:00
Erden Timur istefa verdi: Başqa yolum yoxdur!
11-10-2023, 10:30
"Skripkanı çalan Fransadır" - PREZİDENT QARABAĞDAKI VƏZİYYƏT BARƏDƏ GENİŞ MƏLUMAT VERDİ
31-05-2023, 16:35
Prezident İlham Əliyev 28-ci Beynəlxalq Xəzər Neft və Qaz Sərgisinin rəsmi açılış mərasimində çıxış edib - YENİLƏNİB-3
5-03-2023, 08:00
"Bu yaxınlarda Azərbaycan-Özbəkistan İnvestisiya Fondu və Azərbaycan-Qırğız İnkişaf Fondu yaradılmışdır"
3-02-2023, 17:16
Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 9-cu, Yaşıl Enerji Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 1-ci iclaslarının açılışı olub
29-06-2022, 18:03
Prezident İlham Əliyev Aşqabadda Xəzəryanı Dövlətlərin Dövlət Başçılarının VI Zirvə Toplantısında iştirak edib
16-06-2022, 18:35
Prezident İlham Əliyev IX Qlobal Bakı Forumunda çıxış edib - YENİLƏNİB-3
22-02-2022, 23:37
İlham Əliyev və Vladimir Putinin birgə mətbuat konfransı TAM MƏTN - YENİLƏNİB + VİDEO
5-02-2022, 12:11
"Yeni bazarlarda Azərbaycan qazına ehtiyac var. Biz hazırıq"
30-01-2022, 21:15
Unikal və çoxşaxəli münasibətlər
27-04-2021, 14:25
“Ağıllı kənd”in təməli qoyuldu, 200 fərdi ev tikiləcək
31-12-2020, 23:10
İlham Əliyev Azərbaycan xalqına müraciət etdi
24-07-2020, 09:42
İlham Əliyevin yanında su təsərrüfatının vəziyyətinə həsr olunmuş müşavirə keçirildi - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO