Sahibkarlıqda Yeni Dönəm: Mənfəət Yox, Dəyər Əsasdır

Sahibkartv.az xəbər verir ki, qlobal iqtisadi tendensiyalar dəyişdikcə, sahibkarlıq anlayışı da köklü şəkildə transformasiya olunur. Əvvəllər əsas məqsəd yalnız mənfəət əldə etmək idisə, indi bir çox startap qurucuları və gənc sahibkarlar ictimai fayda, emosional dəyər və şəxsi mənalı missiya üzərində fokuslanmağa başlayıb. Bu dəyişiklik təkcə bazar mexanizmləri ilə deyil, həm də insan psixologiyası və sosial ehtiyaclarla bağlıdır.

Yeni sahibkar nəsli məhsul və xidmətlərini bir gəlir mənbəyi kimi yox, şəxsi ifadə vasitəsi kimi görür. Onlar üçün artıq pul qazanmaq ikinci dərəcəli məsələdir. Əsas olan – yaratdıqları layihənin insan həyatına necə toxunduğu, hansı sosial problemi həll etdiyi və cəmiyyətə nə kimi iz qoyduğu ilə bağlıdır. Bu yanaşma bir növ “sənətkar sahibkarlıq modeli” adlandırıla bilər.

Sahibkartv.az xəbər verir ki, bu istiqamətdə formalaşan brendlər arasında artıq “sosial məsuliyyətli startap” anlayışı geniş yayılıb. Belə startaplar təkcə məhsul satmaqla kifayətlənmir, eyni zamanda:

• ətraf mühitin qorunmasına dəstək olur,

• mental sağlamlıq, təhsil, gender bərabərliyi kimi sosial mövzularda layihələr həyata keçirir,

• gəlirlərinin bir hissəsini sosial təşəbbüslərə yönəldir,

• müştəri ilə emosional əlaqə qurur, deyilənlərdən çox hiss etdirir.

Bu yeni nəsil sahibkarların əksəriyyəti öz məhsullarını “satılan obyekt” kimi yox, “yaradılan əsər” kimi təqdim edir. Dizaynından tutmuş paketlənməsinə, sosial mediada təqdimatına qədər hər detalda şəxsi iz, dəyər və məna hiss olunur. Bu da onları ənənəvi bazar oyunçularından fərqləndirir və unikal edir.

Məsələn, bir gənc sahibkar plastik butulkalardan geyim istehsal edir və bu layihə vasitəsilə həm ekoloji maarifləndirmə aparır, həm də modaya sosial məsuliyyət hissi qazandırır. Digər biri əlil şəxslər üçün xüsusi texnoloji vasitə hazırlayır, özü də bu işi qazanc üçün deyil, öz yaxın ailə üzvündən aldığı ilhamla həyata keçirir.

Bu yanaşma müştəri davranışlarına da təsir edir. İstehlakçılar indi məhsulun tərkibinə, brendin etikasına və onun cəmiyyət üçün hansı dəyər yaratdığına daha çox diqqət yetirir. Yəni bazarda artıq ucuz və keyfiyyətli olmaq yetərli deyil – məhsulun ruhu olmalıdır.

Sahibkartv.az xəbər verir ki, bu istiqamət yalnız mikro və fərdi startaplarla məhdudlaşmır. Hətta böyük korporasiyalar belə brend strategiyalarını dəyişərək, özlərini “sosial aktor” kimi təqdim etməyə başlayıblar. Çünki bu günün bazarında alıcı yalnız almaz axtarmır – onun mənşəyini də soruşur.

Beləliklə, sahibkarlıq artıq sadəcə iqtisadi fəaliyyət deyil, bir fikir, bir mövqe, bir sosial mesaj daşıyıcısıdır. Pul qazanmaq istəyənlər çoxdur, amma iz qoymaq istəyənlər getdikcə daha dəyərlidir.