Üzümçülük sahəsində ekoloji dayanıqlılığın təmin olunması və məhsuldarlığın artırılması məqsədilə bioloji mübarizə metodlarına maraq son illərdə xeyli artıb. Sahibkartv.az xəbər verir ki, Kimyəvi pestisidlərin geniş istifadəsi torpaq və su ehtiyatlarının çirklənməsinə, ekosistemlərin balansının pozulmasına və insan sağlamlığı üçün təhlükələrin yaranmasına səbəb olur. Bu riskləri azaltmaq üçün fermerlər və aqronomlar üzüm bağlarında təbii mübarizə üsullarına üstünlük verərək, zərərvericiləri nəzarətdə saxlamağın ekoloji cəhətdən daha təhlükəsiz yollarını tətbiq edirlər.

Bioloji mübarizə metodlarının əsas prinsipi təbii düşmənlərdən istifadə etməklə üzüm bağlarında zərərvericilərin populyasiyasını idarə etməkdir. Bu yanaşma kənd təsərrüfatında kimyəvi maddələrə alternativ olaraq, uzunmüddətli və davamlı bir həll təqdim edir. Məsələn, üzüm bağlarında geniş yayılmış zərərvericilərdən biri olan üzümtəki (Lobesia botrana) ilə mübarizə aparmaq üçün xüsusi parazit arılar və yırtıcı həşəratlar buraxılır. Bu təbii düşmənlər üzümtəkinin sürfələri ilə qidalanaraq onların populyasiyasını azaldır və məhsula vurulan ziyanı minimuma endirir.

Fermerlər həmçinin faydalı mikroorqanizmlərdən də istifadə edirlər. Məsələn, Beauveria bassiana və Metarhizium anisopliae kimi göbələk növləri bir çox zərərvericilərə qarşı effektiv bioloji mübarizə vasitəsi kimi tanınır. Bu mikroorqanizmlər zərərvericilərin orqanizminə nüfuz edərək onların məhv olmasına səbəb olur. Bu metod kimyəvi pestisidlərin istifadəsini əhəmiyyətli dərəcədə azaltmağa və üzüm bağlarının ekosistemini qorumağa kömək edir.

Bioloji mübarizənin digər effektiv üsullarından biri də feromon tələlərindən istifadədir. Feromonlar zərərvericilərin cəlb edilməsi və populyasiyasının nəzarətdə saxlanması üçün istifadə olunan təbii kimyəvi maddələrdir. Məsələn, dişi üzümtəki kəpənəklərinin buraxdığı feromonlar süni tələlərə yerləşdirilərək, erkək fərdlərin cəlb olunmasına və onların çoxalmasının qarşısının alınmasına kömək edir. Bu texnologiya üzüm bağlarında kimyəvi insektisidlərdən asılılığı azaldaraq, zərərvericilərin davamlı şəkildə nəzarətdə saxlanmasını təmin edir.

Torpaq mikroflorasının zənginləşdirilməsi və bitkilərin immunitetinin artırılması da bioloji mübarizə çərçivəsində tətbiq olunan metodlardan biridir. Xüsusilə mikoriza göbələkləri və azot fiksasiya edən bakteriyalar torpaq strukturunu yaxşılaşdıraraq üzüm bitkilərinin sağlamlığını gücləndirir. Sağlam bitkilər zərərvericilərə və xəstəliklərə qarşı daha davamlı olur və bu da pestisidlərə olan ehtiyacı azaldır.

Bioloji mübarizə metodlarının geniş tətbiqi fermerlər üçün iqtisadi baxımdan da sərfəlidir. Əvvəllər kimyəvi maddələrə böyük vəsait xərcləyən üzümçülər, indi təbii mübarizə üsullarına yönəldikdə uzunmüddətli perspektivdə daha az xərc çəkirlər. Bununla yanaşı, üzümçülükdə ekoloji sertifikatların (məsələn, orqanik kənd təsərrüfatı standartlarının) tələblərinə uyğun fəaliyyət göstərən fermerlər məhsullarını daha yüksək qiymətə sata bilirlər.

Gələcəkdə bioloji mübarizə metodlarının daha da təkmilləşdirilməsi gözlənilir. Süni intellekt və böyük verilənlər texnologiyası fermerlərə üzüm bağlarında zərərverici populyasiyalarını daha dəqiq izləmək və daha effektiv müdaxilə planları hazırlamaq imkanı verəcək. Eyni zamanda, bioloji mübarizə metodlarının müxtəlif üzüm sortlarına uyğunlaşdırılması üçün elmi tədqiqatlar davam edir.

Ümumilikdə, bioloji mübarizə metodlarının inkişafı üzümçülükdə daha dayanıqlı və ekoloji cəhətdən təmiz istehsalın genişlənməsinə imkan yaradır. Bu yanaşma təkcə zərərvericilərlə mübarizə aparmaqla məhdudlaşmır, həm də kənd təsərrüfatının ekosistemlərə daha az təsir etməsini təmin edərək, gələcək nəsillər üçün sağlam torpaq və təmiz ətraf mühit mirası qoyur.