ABŞ-da Elektrik Avtomobilləri Üçün Yeni Akkumulyator Texnologiyası
22:14 / 22-11-2024
Avropada İlk Ağıllı Şəhərlər Konfransı Keçirildi
21:43 / 22-11-2024
Kanadada İqlimə Dayanıqlı Kənd Təsərrüfatı Layihələri
21:18 / 22-11-2024
Almaniyada Avtomatlaşdırılmış Sürücü Sistemləri Sınaqdan Keçirilir
20:46 / 22-11-2024
Yaponiyada Kosmik Turizm Texnologiyaları Üzrə Yeni İdeyalar
20:22 / 22-11-2024
Çində Təmiz Enerji Mənbələri Üzrə Rekord Yatırımlar
19:52 / 22-11-2024
Goranboyda Ədliyyə işçilərinin peşə bayramı tədbiri keçirildi - FOTOLAR
19:34 / 22-11-2024
İsveçdə Təkrar İstehsal Üzrə Yeni Fabriklər Açılır
19:17 / 22-11-2024
Norveçdə Elektrik Gəmiləri Suya Buraxıldı
18:41 / 22-11-2024
Hindistanda Süni İntellektə Esaslanan Yeni Tibb Texnologiyaları
18:23 / 22-11-2024
Fransada Qida Tullantılarının Azaldılması Üçün Yeni Proqramlar
17:45 / 22-11-2024
İspaniyada Elektrik Avtobusları Üzrə Layihələr Genişlənir
17:13 / 22-11-2024
İtaliyada Yeni Turizm Startapları Böyüyür
16:38 / 22-11-2024
Goranboyda öldüyü deyilən xəsdə ayaq üsdə
16:04 / 22-11-2024
Evdə dərman saxlayarkən bunlara DİQQƏT edin, yoxsa zəhər olar…
16:00 / 22-11-2024
Azərbaycanda “Əmək miqrasiyası kvotasının müəyyən edilməsi Qaydası” dəyişib
15:30 / 22-11-2024
Hülusi Akardan dünya müharibəsi xəbərdarlığı: "Bu, zarafat deyil"
14:22 / 22-11-2024
Almaniya Rusiya ilə müharibəyə hazırlaşır - Bundesverin gizli planı
14:00 / 22-11-2024
Hollandiyada Ağıllı Fermalar İnkişaf Edir
13:30 / 22-11-2024
Cənubi Koreyada Dron Texnologiyaları ilə Çatdırılma Sistemi Genişlənir
13:00 / 22-11-2024
İlham Əliyev İsrailin nəqliyyat və yol təhlükəsizliyi nazirini qəbul edib
12:28 / 22-11-2024
Damla polisə çağırılıb - Köməkçisi AÇIQLADI
12:24 / 22-11-2024
Tikinti işləri aparanların NƏZƏRİNƏ - 5 min manat CƏRİMƏLƏNƏCƏKLƏR
12:10 / 22-11-2024
"Azərpoçt" investisiya fəaliyyəti ilə məşğul olacaq
12:04 / 22-11-2024
III dünya müharibəsi başlasa Rusiya ilk bu ölkəni vuracaq - Zaxarova
11:58 / 22-11-2024
Təbriz sakini azərbaycanlı olduğuna görə Ermənistanda döyüldü - Video
11:54 / 22-11-2024
DYP-dən küləkli hava ilə bağlı sürücülərə müraciət
11:14 / 22-11-2024
Zalujnı: Üçüncü Dünya müharibəsi başladı
11:07 / 22-11-2024
Elmi adlar ləğv edilə bilər - Nazirdən ŞOK SÖZLƏR!
10:05 / 22-11-2024
Mişustinin Tehranda Zəngəzur müzakirəsi və pərdəarxası oyunlar
Son vaxtlarda Moskva Tehran münasibətlərinin gərginləşdiyi bir dövrdə Rusiya Baş naziri Mixail Mişustinin sentyabrın 30-da ilk dəfə olaraq İrana rəsmi səfəri baş tutub. Səfər çərçivəsində rusiyalı Baş nazir Mişustin İran Prezidenti Məsud Pezeşkian və Birinci vitse-prezident Məhəmməd Rza Areflə görüşüb.
Təbii ki, görüşlərdə iki ölkə arasındakı gələcək əməkdaşlıq perspektivlərinin müxtəlif aspektləri müzakirə edilib.
Bu görüşlərdə Azərbaycanı da maraqlandıran Cənubi Qafqazdakı yaranmış durum, xüsusən də son zamanlarda Tehranın təkcə Bakı, Ankara ilə deyil, o cümlədən Moska ilə də maraqlarının toqquşduğu Zəngəzur dəhlizi məsələsi də müzakirə edilib.
Mixail Mişustin İran Prezidenti Məsud Pezeşkianla görüşdə Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi çərçivəsində Zəngəzur dəhlizi məsələ ilə bağlı Moskvanın son mövqeyini çatdırıb və tərəflər bu məsələni müzakirə ediblər. Lakin görüşdə hansı razılığa gəlinib-gəlinmədiyinə dair detallı açıqlama verilməyib.
Ancaq Birinci vitse-prezident Məhəmməd Rza Areflə görüşdə bu məsələ daha ətraflı şəkildə müzakirə edilib. Rusiya tərəfinin rəsmi açıqlamasında deyilir ki, Muşistin Arefi ilə görüşdə digər məsələlərlə yanaşı, regional əməkdaşlıq məsələləri çəçirvəsində Zəngəzur dəhlizi məsələsini geniş müzakirə edib.
Arefi Tehranın Zəngəzur dəhlizi məsələsindəki mövqeyinə bir daha aydınlıq gətirərək bildirib ki, Zəngəzur nəqliyyat dəhlizi kimi mübahisəli mövzularda da rus dostlarla işləmək lazımdır. Lakin Arefi Zəngəzur dəhlizi məsələsinin Tehran üçün hələ də qərmızı xətt olduğunu Baş naziri Mişustinin nəzərinə çatdıraraq bildirib ki, bölgədə sərhədlərdə istənilən dəyişiklik qeyri-sabitliyə gətirib çıxaracaq və qeyri-regional güclərin sui-istifadəsinə yol açacaq.
Tehranın bu təkidli mövqeyinə baxmayaraq Baş nazir Mişustin vurğulayıb ki, iki ölkənin belə iri investisiya xarakterli layihələrinin həyata keçirilməsi üçün ən əlverişli şəraitin yaradılmasını vacib hesab edir. "Belə problemlər Rusiya-İran Ticarət və İqtisadi Əməkdaşlıq üzrə birgə Daimi Komissiyası tərəfindən həll edilməlidir.
Biz logistika və nəqliyyat infrastrukturunu ən perspektivli sahə hesab edirik. Rusiya və İran həm Xəzər regionunda, həm də Avrasiyada böyük tranzit potensialına malikdir. Biz beynəlxalq dəhlizləri fəal şəkildə inkişaf etdiririk. Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi Rusiyanın Baltik və şimal dənizlərindəki limanlarını Fars körfəzi və Hind okeanı sahillərindəki İran limanları ilə birləşdirir. Bütün Avrasiya dövlətlərinin Asiya-Sakit okean regionunun və Afrikanın sürətlə inkişaf edən bazarlarına birbaşa çıxışını təmin edir", - Mişustin bildirib.
Rusiyanın Baş naziri Mixail Mişustinin İrana rəsmi səfəri də Zəngəzur dəhlizi məsələsində Moskva ilə Tehran arasındakı "buzları" tam əridə bilmədi. Düzdür, verilən açıqlamalar fonunda Tehranın mövqeyində müəyyən yumşalmalar hiss olunsa da, hələ də mövqeyindən geri çəkilmədiyi aydın ortadadır.
Tehranın Zəngəzur dəhlizinin açılmasını özünə qırmızı xətt elan etməsinin əsas səbəbi Ermənistanla olan quru əlaqəsini itirmək təhlükəsi deyil, ən əsası Cənubi Qafqazda gərginliyin bacardıqca uzanmasına nail olmaq və bu yolla bölgədə öz təsir gücünü qoruyub saxlamaqdır. Tehran yaxşı anlayır ki, İrəvanla Bakı arasında sülh əldə edilərsə, İranın bölgədə təsir gücü itəcək. Ona görə də Zəngəzur dəhlizi faktorundan istifadə etməklə Ermənistanla Azərbaycan, Ermənistan-Türkiyə arasında gərginlik yaratmağa çalışır.
İkincisi, İrəvanla sülh əldə edildikdən sonra bölgənin ən dominant gücü Azərbaycan və Türkiyə olacaq ki, bunu da Tehran istəmir.
Üçüncüsü, Tehran bu məsələdə Azərbaycan, Türkiyə və Rusiyaya qarşı çıxmaqla Qərblə hansısa formada bazarlığa getmək istəyir.
Dördüncüsü, ən vacib məqamlardan biri də İran iqtisadi cəhətdən ciddi itkilərə məruz qalacağı üçün bu yolun açılmasını özünün qırmızı xətti hesab edir. Hazırda İran Qərbdən Şərqə, xüsusən də Qərb ölkələrindən Mərkəzi Asiyaya, Əfqanıstana, Pakistana və Hindistana yüklərin daşınmasında mühüm ölkələrdən biridir. İran təkcə, bu yükdaşımalardan ildə böyük həcmdə gəlir əldə etmir, həm də bu yolun keçdiyi ərazilərdə əhalisinin sosial-rifah halının yaxşılaşması üçün istifadə edir. İran həm də bu imkanlardan turizm sektorunun inkişafı üçün faydalanır.
Beşincisi, Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə İran Qərblə Şərq, Qərblə Cənub-Şərqi Asiyaya arasındakı yükdaşımanın əhəmiyyətli bir hissəsini itirmiş olacaq.
Altıncısı, Şərqlə Qərbi birləşdirən Orta Dəhlizinin Ermənistanı da əhatə etməsi, o cümlədən Şimal-Cənub Dəhlizinin Zəngəzurdan keçməsi, İrana ticari-iqtisadi cəhətdən, həm də Cənubi Qafqazda, Mərkəzi Asiyada təsir dairəsinin itirilməsinə ciddi şəkildə mənfi təsir göstərəcək.
Amma Tehran onu da bilməlidir ki, Zəngəzur dəhlizi həm də İranın faydasındadır.
Tehran Zəngəzur dəhlizinin yaratdığı imkanlardan faydalanıb Naxçıvan-Ermənistan-Gürcüstan üzərindən daha rahat formada həm Avropa ölkələrinə, həm də keçmiş postsovet ölkələrinə rahat çıxış əldə edə bilər.
İkincisi, İranın Naxçıvanda Azərbaycanın dəmiryollarına inteqrasiyası nəticəsində Cənubdan Şimala, Qərbdən Cənub-Şərqi Asiya ölkələrinə və əks istiqamətdə daha rahat çıxışlar əldə edib ticari-iqtisadi, turizm cəhətdən ciddi faydalar əldə edə bilər.
Lakin Tehranın hazırda Ermənistan üzərindən Avropaya və Şimala çıxışı həm ticari-iqtisadi, həm rentabellilik, həm də geosiyasi cəhətdən effektsizdir. Tehran bu cür mövqe sərgiləməklə Ermənistan kimi özünü daha faydalı əməkdaşlıq formatlarından kənarda qoyur.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Son vaxtlarda Moskva Tehran münasibətlərinin gərginləşdiyi bir dövrdə Rusiya Baş naziri Mixail Mişustinin sentyabrın 30-da ilk dəfə olaraq İrana rəsmi səfəri baş tutub. Səfər çərçivəsində rusiyalı Baş nazir Mişustin İran Prezidenti Məsud Pezeşkian və Birinci vitse-prezident Məhəmməd Rza Areflə görüşüb.
Təbii ki, görüşlərdə iki ölkə arasındakı gələcək əməkdaşlıq perspektivlərinin müxtəlif aspektləri müzakirə edilib.
Bu görüşlərdə Azərbaycanı da maraqlandıran Cənubi Qafqazdakı yaranmış durum, xüsusən də son zamanlarda Tehranın təkcə Bakı, Ankara ilə deyil, o cümlədən Moska ilə də maraqlarının toqquşduğu Zəngəzur dəhlizi məsələsi də müzakirə edilib.
Mixail Mişustin İran Prezidenti Məsud Pezeşkianla görüşdə Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi çərçivəsində Zəngəzur dəhlizi məsələ ilə bağlı Moskvanın son mövqeyini çatdırıb və tərəflər bu məsələni müzakirə ediblər. Lakin görüşdə hansı razılığa gəlinib-gəlinmədiyinə dair detallı açıqlama verilməyib.
Ancaq Birinci vitse-prezident Məhəmməd Rza Areflə görüşdə bu məsələ daha ətraflı şəkildə müzakirə edilib. Rusiya tərəfinin rəsmi açıqlamasında deyilir ki, Muşistin Arefi ilə görüşdə digər məsələlərlə yanaşı, regional əməkdaşlıq məsələləri çəçirvəsində Zəngəzur dəhlizi məsələsini geniş müzakirə edib.
Arefi Tehranın Zəngəzur dəhlizi məsələsindəki mövqeyinə bir daha aydınlıq gətirərək bildirib ki, Zəngəzur nəqliyyat dəhlizi kimi mübahisəli mövzularda da rus dostlarla işləmək lazımdır. Lakin Arefi Zəngəzur dəhlizi məsələsinin Tehran üçün hələ də qərmızı xətt olduğunu Baş naziri Mişustinin nəzərinə çatdıraraq bildirib ki, bölgədə sərhədlərdə istənilən dəyişiklik qeyri-sabitliyə gətirib çıxaracaq və qeyri-regional güclərin sui-istifadəsinə yol açacaq.
Tehranın bu təkidli mövqeyinə baxmayaraq Baş nazir Mişustin vurğulayıb ki, iki ölkənin belə iri investisiya xarakterli layihələrinin həyata keçirilməsi üçün ən əlverişli şəraitin yaradılmasını vacib hesab edir. "Belə problemlər Rusiya-İran Ticarət və İqtisadi Əməkdaşlıq üzrə birgə Daimi Komissiyası tərəfindən həll edilməlidir.
Biz logistika və nəqliyyat infrastrukturunu ən perspektivli sahə hesab edirik. Rusiya və İran həm Xəzər regionunda, həm də Avrasiyada böyük tranzit potensialına malikdir. Biz beynəlxalq dəhlizləri fəal şəkildə inkişaf etdiririk. Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi Rusiyanın Baltik və şimal dənizlərindəki limanlarını Fars körfəzi və Hind okeanı sahillərindəki İran limanları ilə birləşdirir. Bütün Avrasiya dövlətlərinin Asiya-Sakit okean regionunun və Afrikanın sürətlə inkişaf edən bazarlarına birbaşa çıxışını təmin edir", - Mişustin bildirib.
Rusiyanın Baş naziri Mixail Mişustinin İrana rəsmi səfəri də Zəngəzur dəhlizi məsələsində Moskva ilə Tehran arasındakı "buzları" tam əridə bilmədi. Düzdür, verilən açıqlamalar fonunda Tehranın mövqeyində müəyyən yumşalmalar hiss olunsa da, hələ də mövqeyindən geri çəkilmədiyi aydın ortadadır.
Tehranın Zəngəzur dəhlizinin açılmasını özünə qırmızı xətt elan etməsinin əsas səbəbi Ermənistanla olan quru əlaqəsini itirmək təhlükəsi deyil, ən əsası Cənubi Qafqazda gərginliyin bacardıqca uzanmasına nail olmaq və bu yolla bölgədə öz təsir gücünü qoruyub saxlamaqdır. Tehran yaxşı anlayır ki, İrəvanla Bakı arasında sülh əldə edilərsə, İranın bölgədə təsir gücü itəcək. Ona görə də Zəngəzur dəhlizi faktorundan istifadə etməklə Ermənistanla Azərbaycan, Ermənistan-Türkiyə arasında gərginlik yaratmağa çalışır.
İkincisi, İrəvanla sülh əldə edildikdən sonra bölgənin ən dominant gücü Azərbaycan və Türkiyə olacaq ki, bunu da Tehran istəmir.
Üçüncüsü, Tehran bu məsələdə Azərbaycan, Türkiyə və Rusiyaya qarşı çıxmaqla Qərblə hansısa formada bazarlığa getmək istəyir.
Dördüncüsü, ən vacib məqamlardan biri də İran iqtisadi cəhətdən ciddi itkilərə məruz qalacağı üçün bu yolun açılmasını özünün qırmızı xətti hesab edir. Hazırda İran Qərbdən Şərqə, xüsusən də Qərb ölkələrindən Mərkəzi Asiyaya, Əfqanıstana, Pakistana və Hindistana yüklərin daşınmasında mühüm ölkələrdən biridir. İran təkcə, bu yükdaşımalardan ildə böyük həcmdə gəlir əldə etmir, həm də bu yolun keçdiyi ərazilərdə əhalisinin sosial-rifah halının yaxşılaşması üçün istifadə edir. İran həm də bu imkanlardan turizm sektorunun inkişafı üçün faydalanır.
Beşincisi, Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə İran Qərblə Şərq, Qərblə Cənub-Şərqi Asiyaya arasındakı yükdaşımanın əhəmiyyətli bir hissəsini itirmiş olacaq.
Altıncısı, Şərqlə Qərbi birləşdirən Orta Dəhlizinin Ermənistanı da əhatə etməsi, o cümlədən Şimal-Cənub Dəhlizinin Zəngəzurdan keçməsi, İrana ticari-iqtisadi cəhətdən, həm də Cənubi Qafqazda, Mərkəzi Asiyada təsir dairəsinin itirilməsinə ciddi şəkildə mənfi təsir göstərəcək.
Amma Tehran onu da bilməlidir ki, Zəngəzur dəhlizi həm də İranın faydasındadır.
Tehran Zəngəzur dəhlizinin yaratdığı imkanlardan faydalanıb Naxçıvan-Ermənistan-Gürcüstan üzərindən daha rahat formada həm Avropa ölkələrinə, həm də keçmiş postsovet ölkələrinə rahat çıxış əldə edə bilər.
İkincisi, İranın Naxçıvanda Azərbaycanın dəmiryollarına inteqrasiyası nəticəsində Cənubdan Şimala, Qərbdən Cənub-Şərqi Asiya ölkələrinə və əks istiqamətdə daha rahat çıxışlar əldə edib ticari-iqtisadi, turizm cəhətdən ciddi faydalar əldə edə bilər.
Lakin Tehranın hazırda Ermənistan üzərindən Avropaya və Şimala çıxışı həm ticari-iqtisadi, həm rentabellilik, həm də geosiyasi cəhətdən effektsizdir. Tehran bu cür mövqe sərgiləməklə Ermənistan kimi özünü daha faydalı əməkdaşlıq formatlarından kənarda qoyur.
Tarix: 1-10-2024, 15:30 Oxunub: 28
Bölməyə aid digər xəbərlər
17-09-2024, 10:11
İran prezidenti Məsud Pezeşkian: Türkiyə bizim dostumuz və qardaşımızdır
31-05-2023, 17:07
"Gələn ilin sonuna qədər biz böyük dərinlikdən ilk qaz alacağıq" - PREZİDENTİN ÇIXIŞI
31-05-2023, 16:35
Prezident İlham Əliyev 28-ci Beynəlxalq Xəzər Neft və Qaz Sərgisinin rəsmi açılış mərasimində çıxış edib - YENİLƏNİB-3
3-02-2023, 17:16
Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 9-cu, Yaşıl Enerji Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 1-ci iclaslarının açılışı olub
16-06-2022, 18:35
Prezident İlham Əliyev IX Qlobal Bakı Forumunda çıxış edib - YENİLƏNİB-3
22-02-2022, 23:37
İlham Əliyev və Vladimir Putinin birgə mətbuat konfransı TAM MƏTN - YENİLƏNİB + VİDEO
22-02-2022, 23:35
İlham Əliyev Rusiya Nazirlər Kabinetinin Əlaqələndirmə Mərkəzi ilə tanış olub - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO
5-02-2022, 12:11
"Yeni bazarlarda Azərbaycan qazına ehtiyac var. Biz hazırıq"
6-01-2022, 16:50
Putin Ərdoğandan kömək istəyir – TƏHLİL
29-11-2021, 11:03
Azərbaycan-İran münasibətləri: Ermənistanın xain planı iflasa uğradı!
8-10-2021, 12:28
İranın Zəngəzura qoşun yeritmək planı rədd edilib – TƏHLİL
27-09-2021, 17:17
İlham Əliyev İranı ifşa etdi: Tehran nəticə çıxarmalıdır - TƏHLİL
23-09-2021, 20:06
İranın Səcdəpuru Bakıya göndərməsinin səbəbi, Şeyxin bəyanatı, Ankaranın üçtərəfli görüş təşəbbüsləri – TƏHLİL
13-09-2021, 21:02
Xəzərdəki “Türkiyə donanması” və ya İranın xəyali qarabasmaları - FOTO
4-08-2021, 12:03
İran səfirinin Kəlbəcərə “baxışı”: İrəvan Tehranın ətəyindən yapışıb dikəlmək istəyir - TƏHLİL
11-05-2021, 08:29
"Biz Azərbaycan ilə Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşmasına səmimi qəlbdən maraq göstəririk"
27-04-2021, 14:25
“Ağıllı kənd”in təməli qoyuldu, 200 fərdi ev tikiləcək
29-12-2020, 14:29
Bir qrup hərbçimiz “Şuşanın azad olunmasına görə” medalı ilə təltif edildi - SƏRƏNCAM
24-07-2020, 09:42
İlham Əliyevin yanında su təsərrüfatının vəziyyətinə həsr olunmuş müşavirə keçirildi - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO