Avtomobil məktəbliləri vurub, iki şagird ölüb - YENİLƏNİB
16:51 / 18-01-2025
Professordan meymunçiçəyi ilə xəbərdarlıq: "45 yaşdan aşağı şəxslər..."
16:45 / 18-01-2025
Rusiya üçün keçən fəlakətli gecə
16:30 / 18-01-2025
Tehranda terror: İki tanınmış hakim öldürülüb
16:14 / 18-01-2025
Suriyada ən qısa zamanda Azərbaycan səfirliyinin fəaliyyəti bərpa olunacaq
16:00 / 18-01-2025
Paşinyan qorxu içindədir: zəhərləndiriləcəyi gündəmdədir - DETALLAR
15:29 / 18-01-2025
Hökümənin ailəsindən oğurlanan pullar qaytarıldı - Onlar tapıldı
15:27 / 18-01-2025
Azərbaycan və Türkiyə xarici işlər nazirlərinin geniş tərkibdə görüşü olub
13:35 / 18-01-2025
Hökumənin atasına dələduzluq: "Kapital Bank"dan açıqlama
12:30 / 18-01-2025
H.Əliyevanın ailəsinə qarşı edilən dələduzluqla bağlı cinayət işi başlanılıb
12:21 / 18-01-2025
Azərbaycan Prezidenti Hakan Fidanı qəbul edib
12:17 / 18-01-2025
Azərbaycanda meymunçiçəyi virusuna yoluxma faktı aşkarlanıb - RƏSMİ
11:26 / 18-01-2025
Qəzzada atəşkəsə 5 ölkə nəzarət edəcək
11:14 / 18-01-2025
Hakan Fidan Bakıya gəlib
11:10 / 18-01-2025
Toyuq əti ilə bağlı narazılıq: "Keyfiyyət məsələsi ilə heç kim məşğul olmur"
10:18 / 18-01-2025
Toyuq əti ilə bağlı narazılıq: "Keyfiyyət məsələsi ilə heç kim məşğul olmur"
10:18 / 18-01-2025
Kremldə namaz qıldı - FOTO
10:13 / 18-01-2025
Növbəti köç karvanı Cəbrayıla yola düşüb
10:07 / 18-01-2025
Yaşıl Enerji Sahəsində Mikrosahibkarlıq İnqilabı
22:14 / 17-01-2025
Süni İntellekt Sahibkarlıqda Yeni Perspektivlər Yaratmağa Davam Edir
21:46 / 17-01-2025
Əşyaların İnterneti (IoT) Sahibkarlıqda Yeni Səhifə Açır
21:17 / 17-01-2025
Mərakeşdə 2000 İl Yaşayan Zeytun Ağacı Hələ də Meyvə Verir
21:00 / 17-01-2025
Aqrar Texnologiyalar Kənd Təsərrüfatını Yenidən Şəkilləndirir
20:45 / 17-01-2025
Arayik Azərbaycan xalqından üzr istədi
20:43 / 17-01-2025
Dron Texnologiyası ilə Yeni Sahibkarlıq Sahələri Açılır
20:24 / 17-01-2025
Dayanıqlı Sahibkarlıq
20:00 / 17-01-2025
Bərpa Olunan Enerji Sahibkarlığın Gələcəyini Formalaşdırır
19:41 / 17-01-2025
Mərkəzi Afrikada Əsir Götürülmüş Fillər "Sərbəstlik Ordusu" Yaratdı
19:30 / 17-01-2025
Virtual Tədbirlər Sahibkarlıq Mədəniyyətini Dəyişdirir
19:19 / 17-01-2025
Diqqət! Bu ərazilərdə zəlzələ olacaq – Ən təhlükəli zonalar AÇIQLANDI!
Məlum olduğu kimi, dünyanın bir çox yerlərində, o cümlədən ölkəmizin yerləşdiyi coğrafiyada zəlzələ riski yüksəkdir. Xüsusilə tektonik plitələrin kəsişdiyi və toqquşduğu yerlər yüksək riskli nöqtələr kimi seçilir. Ölkəmizdə Kiçik Qafqazın şimal yamacı, Gəncə, Gədəbəy ətrafı, yuxarı tərəf isə Oğuz, Şəki, Qəbələ zonası da bu sıraya daxildir, orada yerləşən ocaqlar hər an aktivləşə, həmin bölgələrdə seysmik aktivlik müşahidə oluna bilər.
Bəs dünyada hansı ərazilər bu cəhətdən daha risklidir?
Yenisabah.az seysmik cəhətdən aktiv zonaları təqdim edir.
Türkiyədə Şimali Anadolu Fay Xəttinin şimalında Avrasiya Plitəsi, cənubunda isə Anadolu Plitəsi yerləşir. Cənubdan həm Afrika plitəsi, həm də cənub-şərqdən Ərəbistan plitəsinin hərəkəti ilə bölgə çox fəallaşır.
Başqa bir misal olaraq göstərə bilərik ki, Sakit okean plitəsinin sərhədlərini işarə edən Alov Üzüyüdür. Dünyadakı zəlzələlərin 81 faizi Sakit Okean Seysmik Zona kimi də tanınan bu yerdə baş verir.
Çilidən şimala Cənubi Amerika sahilləri, Mərkəzi Amerika, Meksika, ABŞ-ın qərbi, Alyaskanın cənubu, Yaponiya, Filippin, Yeni Qvineya, Cənubi Sakit okean adaları və Yeni Zelandiya bu zonada yerləşir. Sözügedən zonanın bütün ölkələrində uzaq və ya yaxın keçmişdə güclü zəlzələlər olub.
Daha az riskli yerlər də var. Plitələrin ortasına doğru irəlilədikcə böyük zəlzələ yaşama riski azalır.
Avrasiya plitəsinin daxili hissələrində yerləşən demək olar ki, bütün Rusiya, Avropanın şimal-şərqində, İslandiya istisna olmaqla, Skandinaviya, bir-biri ilə həmsərhəd olan bölgələr istisna olmaqla, bütün Almaniya və Fransa, İspaniya, Portuqaliya, Böyük Britaniya, Braziliya , Argentina, Afrika qitəsinin şərqi Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər, Cənubi Qütb və Avstraliya istisna olmaqla, bu bölgələr arasında sayıla bilər.
Amerika Coğrafiyaçılar Assosiasiyasından coğrafiyaşünas Mario Hansen qeyd edib ki, yer səthində seysmik fəaliyyət və zəlzələlərdən tamamilə təhlükəsiz olan heç bir yer yoxdur. Mütəxəssis plitə sərhədlərinə yaxın olan ölkələrdə şiddətli zəlzələ riskinin çox daha yüksək olduğunu vurğulayıb.
Hindistan Geoloji Xidmətindən geoloq Abhishek Tiwari, bütün zəlzələlərin yalnız təxminən 9 faizinin plitə sərhədləri ilə əlaqəli olmayan aktiv qırılma sistemlərində olduğunu bildirir və ən az riskli yerlər arasında Rusiya və Cənubi Amerikanın şərqini göstərir.
Avropa ölkələri arasında seçilən ərazi Maltadır. Bu kiçik ada ölkəsi Aralıq dənizində olmasına baxmayaraq, Afrika Plitəsi təhlükəsiz zonasında yerləşir . Araşdırmalar göstərir ki, 1542-1923-cü illər arasında Maltada 7 zəlzələ baş verib. Bunlardan sonuncusu 1923-cü ildə baş verib və 6,4 bal gücündə olan bu zəlzələ bəzi binalarda çatlar yaradıb. 1856-cı ildə episentri Krit adasında olan 7,7 bal gücündə zəlzələ Maltada hiss edilən ən böyük zəlzələ kimi qeydə alınıb. Bu zəlzələdə çoxlu binalara ciddi ziyan dəyib.
Avropaya daha ətraflı nəzər salmaq lazımdırsa, Avropa Birliyi tərəfindən maliyyələşdirilən SHARE adlı proqram tərəfindən hazırlanan Avropa Seysmik Təhlükə Xəritəsini görürük. Layihəyə əsasən, Avropada ümumi uzunluğu təxminən 64 min kilometr olan 1100-dən çox fay xətti var. Qaynar nöqtələr Türkiyə, Yunanıstan və İtaliya kimi seçilir.
Türkiyədə zəlzələ riski olan vilayətlər beş fərqli kateqoriyaya bölünür. Bu çərçivədə dördüncü və beşinci kateqoriyalardakı vilayətlər zəlzələ riskinin aşağı olduğu hesab edilir. Bu iki kateqoriyada olan vilayətlər Karaman, Kırklareli, Nevşehir, Aksaray, Konya, Ədirnə, Ankara, Niğde, Sinop, Giresun, Rizə, Artvin, Trabzon və Adanadır. Lakin bu şəhərlərdə riskin az olması mümkün zəlzələnin bu bölgələrə təsir etməyəcəyi mənasına gəlmir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Məlum olduğu kimi, dünyanın bir çox yerlərində, o cümlədən ölkəmizin yerləşdiyi coğrafiyada zəlzələ riski yüksəkdir. Xüsusilə tektonik plitələrin kəsişdiyi və toqquşduğu yerlər yüksək riskli nöqtələr kimi seçilir. Ölkəmizdə Kiçik Qafqazın şimal yamacı, Gəncə, Gədəbəy ətrafı, yuxarı tərəf isə Oğuz, Şəki, Qəbələ zonası da bu sıraya daxildir, orada yerləşən ocaqlar hər an aktivləşə, həmin bölgələrdə seysmik aktivlik müşahidə oluna bilər.
Bəs dünyada hansı ərazilər bu cəhətdən daha risklidir?
Yenisabah.az seysmik cəhətdən aktiv zonaları təqdim edir.
Türkiyədə Şimali Anadolu Fay Xəttinin şimalında Avrasiya Plitəsi, cənubunda isə Anadolu Plitəsi yerləşir. Cənubdan həm Afrika plitəsi, həm də cənub-şərqdən Ərəbistan plitəsinin hərəkəti ilə bölgə çox fəallaşır.
Başqa bir misal olaraq göstərə bilərik ki, Sakit okean plitəsinin sərhədlərini işarə edən Alov Üzüyüdür. Dünyadakı zəlzələlərin 81 faizi Sakit Okean Seysmik Zona kimi də tanınan bu yerdə baş verir.
Çilidən şimala Cənubi Amerika sahilləri, Mərkəzi Amerika, Meksika, ABŞ-ın qərbi, Alyaskanın cənubu, Yaponiya, Filippin, Yeni Qvineya, Cənubi Sakit okean adaları və Yeni Zelandiya bu zonada yerləşir. Sözügedən zonanın bütün ölkələrində uzaq və ya yaxın keçmişdə güclü zəlzələlər olub.
Daha az riskli yerlər də var. Plitələrin ortasına doğru irəlilədikcə böyük zəlzələ yaşama riski azalır.
Avrasiya plitəsinin daxili hissələrində yerləşən demək olar ki, bütün Rusiya, Avropanın şimal-şərqində, İslandiya istisna olmaqla, Skandinaviya, bir-biri ilə həmsərhəd olan bölgələr istisna olmaqla, bütün Almaniya və Fransa, İspaniya, Portuqaliya, Böyük Britaniya, Braziliya , Argentina, Afrika qitəsinin şərqi Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər, Cənubi Qütb və Avstraliya istisna olmaqla, bu bölgələr arasında sayıla bilər.
Amerika Coğrafiyaçılar Assosiasiyasından coğrafiyaşünas Mario Hansen qeyd edib ki, yer səthində seysmik fəaliyyət və zəlzələlərdən tamamilə təhlükəsiz olan heç bir yer yoxdur. Mütəxəssis plitə sərhədlərinə yaxın olan ölkələrdə şiddətli zəlzələ riskinin çox daha yüksək olduğunu vurğulayıb.
Hindistan Geoloji Xidmətindən geoloq Abhishek Tiwari, bütün zəlzələlərin yalnız təxminən 9 faizinin plitə sərhədləri ilə əlaqəli olmayan aktiv qırılma sistemlərində olduğunu bildirir və ən az riskli yerlər arasında Rusiya və Cənubi Amerikanın şərqini göstərir.
Avropa ölkələri arasında seçilən ərazi Maltadır. Bu kiçik ada ölkəsi Aralıq dənizində olmasına baxmayaraq, Afrika Plitəsi təhlükəsiz zonasında yerləşir . Araşdırmalar göstərir ki, 1542-1923-cü illər arasında Maltada 7 zəlzələ baş verib. Bunlardan sonuncusu 1923-cü ildə baş verib və 6,4 bal gücündə olan bu zəlzələ bəzi binalarda çatlar yaradıb. 1856-cı ildə episentri Krit adasında olan 7,7 bal gücündə zəlzələ Maltada hiss edilən ən böyük zəlzələ kimi qeydə alınıb. Bu zəlzələdə çoxlu binalara ciddi ziyan dəyib.
Avropaya daha ətraflı nəzər salmaq lazımdırsa, Avropa Birliyi tərəfindən maliyyələşdirilən SHARE adlı proqram tərəfindən hazırlanan Avropa Seysmik Təhlükə Xəritəsini görürük. Layihəyə əsasən, Avropada ümumi uzunluğu təxminən 64 min kilometr olan 1100-dən çox fay xətti var. Qaynar nöqtələr Türkiyə, Yunanıstan və İtaliya kimi seçilir.
Türkiyədə zəlzələ riski olan vilayətlər beş fərqli kateqoriyaya bölünür. Bu çərçivədə dördüncü və beşinci kateqoriyalardakı vilayətlər zəlzələ riskinin aşağı olduğu hesab edilir. Bu iki kateqoriyada olan vilayətlər Karaman, Kırklareli, Nevşehir, Aksaray, Konya, Ədirnə, Ankara, Niğde, Sinop, Giresun, Rizə, Artvin, Trabzon və Adanadır. Lakin bu şəhərlərdə riskin az olması mümkün zəlzələnin bu bölgələrə təsir etməyəcəyi mənasına gəlmir.
Tarix: 7-10-2024, 22:41 Oxunub: 39
Bölməyə aid digər xəbərlər
5-07-2024, 17:38
Prezident Ərdoğan Qazaxıstandan qayıtdıqdan sonra danışdı: Putinlə Əsədi dəvət edə bilərik
3-07-2024, 15:29
Nazirlər Kabinetinin iclasının qərarları və nəticələri açıqlanıb!
14-06-2024, 12:37
Türkiyənin aktiv fay xəritəsi yeniləndi! Budur MTA aktiv nasazlıq xətti risk xəritəsi
12-10-2023, 15:00
Fermerlərə böyük zərər vuran 3-cü şəxslər kimdir? – MÜSAHİBƏ
15-02-2023, 08:00
"Azərbaycanda bu rayonlar 8 ballıq zəlzələ zonalarıdır"
3-02-2023, 17:16
Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 9-cu, Yaşıl Enerji Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 1-ci iclaslarının açılışı olub
17-07-2022, 14:54
“Ələt azad iqtisadi zonası haqqında” qanun dəyişib
16-07-2022, 15:41
“Ələt azad iqtisadi zonası haqqında” qanun dəyişib
4-05-2022, 15:29
İlham Əliyev Vahid Hacıyevi qəbul edib - ÇIXIŞLAR
5-02-2022, 12:11
"Yeni bazarlarda Azərbaycan qazına ehtiyac var. Biz hazırıq"
24-12-2021, 11:25
Bəzi yollarda buzlaşma var - AÇIQLAMA
6-11-2021, 12:08
"Biz istəyirik ki, Azərbaycan xaricdən bal idxalını dayandırsın"
11-08-2021, 11:07
İsmayıllı rayonunun sahibkarlıq fəaliyyəti
5-05-2021, 10:24
Bu zonadakı şirkətlər bütün vergilərdən azad olacaqlar
27-04-2021, 14:25
“Ağıllı kənd”in təməli qoyuldu, 200 fərdi ev tikiləcək
29-12-2020, 14:29
Bir qrup hərbçimiz “Şuşanın azad olunmasına görə” medalı ilə təltif edildi - SƏRƏNCAM
27-07-2020, 23:21
İlham Əliyev yeni təhsil nazirini qəbul etdi - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO
24-07-2020, 09:42
İlham Əliyevin yanında su təsərrüfatının vəziyyətinə həsr olunmuş müşavirə keçirildi - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO
