Fermerlər Üçün Elektron Ticarət Platformaları
19:11 / 22-02-2025
Fermerlər üçün Su Resurslarının Yeni İdarəetmə Sistemləri
18:52 / 22-02-2025
Kənd Təsərrüfatında Karbon Azaltma Texnologiyaları
18:23 / 22-02-2025
Sahibkarlar üçün Alternativ İnvestisiya Platformaları
18:00 / 22-02-2025
Süni İntellekt və Robotika Kənd Təsərrüfatında
17:44 / 22-02-2025
Rəqəmsal Marketinq və Sahibkarlar Üçün Yeni Perspektivlər
17:22 / 22-02-2025
Qida Təhlükəsizliyində Biotexnologiyanın Yeni Dövrü
16:39 / 22-02-2025
Beynəlxalq Sahibkarlar Üçün 2025-ci İldə Qlobal İmkanlar
16:16 / 22-02-2025
Heyvandarlıqda Alternativ Protein Mənbələri
15:41 / 22-02-2025
Fermerlər üçün Rəqəmsal Kooperativlər
15:18 / 22-02-2025
Narçılıqda Avtomatlaşdırılmış Məhsul Yığımı
14:46 / 22-02-2025
Toxumçuluqda Nano-Texnologiyaların İnqilabı
14:21 / 22-02-2025
Sabah da qar yağacaq
13:50 / 22-02-2025
Üzümçülükdə Genetik Modifikasiya və Dayanıqlı Fermerlik
13:44 / 22-02-2025
DYP qara görə sürücülərə müraciət etdi
13:18 / 22-02-2025
Süni İntellekt Sahibkarlığın Yeni Lokomotivi Olacaq
13:00 / 22-02-2025
Ağ Evdəki Oval Ofisin tarixi masası dəyişdirildi
09:13 / 22-02-2025
Tramp və Putin 9 May Qələbə Gününü Moskvada qeyd edəcəklər
09:00 / 22-02-2025
Almaniyada Fərdi Sahibkarlar Üçün Vergi Yüngülləşdirmələri Tətbiq Ediləcək
22:11 / 21-02-2025
ABŞ-da Rəqəmsal Əmlak Sənədləri Blockchain Üzərindən Qeydiyyata Alınacaq
21:42 / 21-02-2025
BƏƏ-də Dikey Fermerlik Genişlənir
21:33 / 21-02-2025
İtaliyada Zeytun Yağı İstehsalında Yeni Fermentasiya Metodu Tətbiq Edilir
21:23 / 21-02-2025
Norveçdə Balıqçılıq Sənayesi Süni Zəka ilə Təkmilləşdirilir
20:32 / 21-02-2025
Fransa Daşınmaz Əmlak Sektorunda Yaşıl Binalara Daha Çox İnvestisiya Yatırır
20:18 / 21-02-2025
Avstraliyada Fermerlər Dronlarla Məhsul Mühafizəsini Təkmilləşdirir
19:49 / 21-02-2025
Hollandiya Dünyanın İlk Tam Avtomatlaşdırılmış Süd Fermasını Açıb
19:31 / 21-02-2025
Kanadada Süni Ət İstehsalı Üçün Yeni Biotexnologiya Fabriki Açılır
19:19 / 21-02-2025
Çində Yeni Tipli Ekoloji Marketlər Açılmağa Başlayır
18:51 / 21-02-2025
İspaniyada Dəniz Suyu ilə Suvarma Texnologiyası İstifadəyə Verilib
18:30 / 21-02-2025
İsveçdə Təsərrüfat Sahələri Üçün Smart İqlim İdarəetmə Sistemləri Yaradılır
18:21 / 21-02-2025
Diqqət! Bu ərazilərdə zəlzələ olacaq – Ən təhlükəli zonalar AÇIQLANDI!
Məlum olduğu kimi, dünyanın bir çox yerlərində, o cümlədən ölkəmizin yerləşdiyi coğrafiyada zəlzələ riski yüksəkdir. Xüsusilə tektonik plitələrin kəsişdiyi və toqquşduğu yerlər yüksək riskli nöqtələr kimi seçilir. Ölkəmizdə Kiçik Qafqazın şimal yamacı, Gəncə, Gədəbəy ətrafı, yuxarı tərəf isə Oğuz, Şəki, Qəbələ zonası da bu sıraya daxildir, orada yerləşən ocaqlar hər an aktivləşə, həmin bölgələrdə seysmik aktivlik müşahidə oluna bilər.
Bəs dünyada hansı ərazilər bu cəhətdən daha risklidir?
Yenisabah.az seysmik cəhətdən aktiv zonaları təqdim edir.
Türkiyədə Şimali Anadolu Fay Xəttinin şimalında Avrasiya Plitəsi, cənubunda isə Anadolu Plitəsi yerləşir. Cənubdan həm Afrika plitəsi, həm də cənub-şərqdən Ərəbistan plitəsinin hərəkəti ilə bölgə çox fəallaşır.
Başqa bir misal olaraq göstərə bilərik ki, Sakit okean plitəsinin sərhədlərini işarə edən Alov Üzüyüdür. Dünyadakı zəlzələlərin 81 faizi Sakit Okean Seysmik Zona kimi də tanınan bu yerdə baş verir.
Çilidən şimala Cənubi Amerika sahilləri, Mərkəzi Amerika, Meksika, ABŞ-ın qərbi, Alyaskanın cənubu, Yaponiya, Filippin, Yeni Qvineya, Cənubi Sakit okean adaları və Yeni Zelandiya bu zonada yerləşir. Sözügedən zonanın bütün ölkələrində uzaq və ya yaxın keçmişdə güclü zəlzələlər olub.
Daha az riskli yerlər də var. Plitələrin ortasına doğru irəlilədikcə böyük zəlzələ yaşama riski azalır.
Avrasiya plitəsinin daxili hissələrində yerləşən demək olar ki, bütün Rusiya, Avropanın şimal-şərqində, İslandiya istisna olmaqla, Skandinaviya, bir-biri ilə həmsərhəd olan bölgələr istisna olmaqla, bütün Almaniya və Fransa, İspaniya, Portuqaliya, Böyük Britaniya, Braziliya , Argentina, Afrika qitəsinin şərqi Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər, Cənubi Qütb və Avstraliya istisna olmaqla, bu bölgələr arasında sayıla bilər.
Amerika Coğrafiyaçılar Assosiasiyasından coğrafiyaşünas Mario Hansen qeyd edib ki, yer səthində seysmik fəaliyyət və zəlzələlərdən tamamilə təhlükəsiz olan heç bir yer yoxdur. Mütəxəssis plitə sərhədlərinə yaxın olan ölkələrdə şiddətli zəlzələ riskinin çox daha yüksək olduğunu vurğulayıb.
Hindistan Geoloji Xidmətindən geoloq Abhishek Tiwari, bütün zəlzələlərin yalnız təxminən 9 faizinin plitə sərhədləri ilə əlaqəli olmayan aktiv qırılma sistemlərində olduğunu bildirir və ən az riskli yerlər arasında Rusiya və Cənubi Amerikanın şərqini göstərir.
Avropa ölkələri arasında seçilən ərazi Maltadır. Bu kiçik ada ölkəsi Aralıq dənizində olmasına baxmayaraq, Afrika Plitəsi təhlükəsiz zonasında yerləşir . Araşdırmalar göstərir ki, 1542-1923-cü illər arasında Maltada 7 zəlzələ baş verib. Bunlardan sonuncusu 1923-cü ildə baş verib və 6,4 bal gücündə olan bu zəlzələ bəzi binalarda çatlar yaradıb. 1856-cı ildə episentri Krit adasında olan 7,7 bal gücündə zəlzələ Maltada hiss edilən ən böyük zəlzələ kimi qeydə alınıb. Bu zəlzələdə çoxlu binalara ciddi ziyan dəyib.
Avropaya daha ətraflı nəzər salmaq lazımdırsa, Avropa Birliyi tərəfindən maliyyələşdirilən SHARE adlı proqram tərəfindən hazırlanan Avropa Seysmik Təhlükə Xəritəsini görürük. Layihəyə əsasən, Avropada ümumi uzunluğu təxminən 64 min kilometr olan 1100-dən çox fay xətti var. Qaynar nöqtələr Türkiyə, Yunanıstan və İtaliya kimi seçilir.
Türkiyədə zəlzələ riski olan vilayətlər beş fərqli kateqoriyaya bölünür. Bu çərçivədə dördüncü və beşinci kateqoriyalardakı vilayətlər zəlzələ riskinin aşağı olduğu hesab edilir. Bu iki kateqoriyada olan vilayətlər Karaman, Kırklareli, Nevşehir, Aksaray, Konya, Ədirnə, Ankara, Niğde, Sinop, Giresun, Rizə, Artvin, Trabzon və Adanadır. Lakin bu şəhərlərdə riskin az olması mümkün zəlzələnin bu bölgələrə təsir etməyəcəyi mənasına gəlmir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Məlum olduğu kimi, dünyanın bir çox yerlərində, o cümlədən ölkəmizin yerləşdiyi coğrafiyada zəlzələ riski yüksəkdir. Xüsusilə tektonik plitələrin kəsişdiyi və toqquşduğu yerlər yüksək riskli nöqtələr kimi seçilir. Ölkəmizdə Kiçik Qafqazın şimal yamacı, Gəncə, Gədəbəy ətrafı, yuxarı tərəf isə Oğuz, Şəki, Qəbələ zonası da bu sıraya daxildir, orada yerləşən ocaqlar hər an aktivləşə, həmin bölgələrdə seysmik aktivlik müşahidə oluna bilər.
Bəs dünyada hansı ərazilər bu cəhətdən daha risklidir?
Yenisabah.az seysmik cəhətdən aktiv zonaları təqdim edir.
Türkiyədə Şimali Anadolu Fay Xəttinin şimalında Avrasiya Plitəsi, cənubunda isə Anadolu Plitəsi yerləşir. Cənubdan həm Afrika plitəsi, həm də cənub-şərqdən Ərəbistan plitəsinin hərəkəti ilə bölgə çox fəallaşır.
Başqa bir misal olaraq göstərə bilərik ki, Sakit okean plitəsinin sərhədlərini işarə edən Alov Üzüyüdür. Dünyadakı zəlzələlərin 81 faizi Sakit Okean Seysmik Zona kimi də tanınan bu yerdə baş verir.
Çilidən şimala Cənubi Amerika sahilləri, Mərkəzi Amerika, Meksika, ABŞ-ın qərbi, Alyaskanın cənubu, Yaponiya, Filippin, Yeni Qvineya, Cənubi Sakit okean adaları və Yeni Zelandiya bu zonada yerləşir. Sözügedən zonanın bütün ölkələrində uzaq və ya yaxın keçmişdə güclü zəlzələlər olub.
Daha az riskli yerlər də var. Plitələrin ortasına doğru irəlilədikcə böyük zəlzələ yaşama riski azalır.
Avrasiya plitəsinin daxili hissələrində yerləşən demək olar ki, bütün Rusiya, Avropanın şimal-şərqində, İslandiya istisna olmaqla, Skandinaviya, bir-biri ilə həmsərhəd olan bölgələr istisna olmaqla, bütün Almaniya və Fransa, İspaniya, Portuqaliya, Böyük Britaniya, Braziliya , Argentina, Afrika qitəsinin şərqi Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər, Cənubi Qütb və Avstraliya istisna olmaqla, bu bölgələr arasında sayıla bilər.
Amerika Coğrafiyaçılar Assosiasiyasından coğrafiyaşünas Mario Hansen qeyd edib ki, yer səthində seysmik fəaliyyət və zəlzələlərdən tamamilə təhlükəsiz olan heç bir yer yoxdur. Mütəxəssis plitə sərhədlərinə yaxın olan ölkələrdə şiddətli zəlzələ riskinin çox daha yüksək olduğunu vurğulayıb.
Hindistan Geoloji Xidmətindən geoloq Abhishek Tiwari, bütün zəlzələlərin yalnız təxminən 9 faizinin plitə sərhədləri ilə əlaqəli olmayan aktiv qırılma sistemlərində olduğunu bildirir və ən az riskli yerlər arasında Rusiya və Cənubi Amerikanın şərqini göstərir.
Avropa ölkələri arasında seçilən ərazi Maltadır. Bu kiçik ada ölkəsi Aralıq dənizində olmasına baxmayaraq, Afrika Plitəsi təhlükəsiz zonasında yerləşir . Araşdırmalar göstərir ki, 1542-1923-cü illər arasında Maltada 7 zəlzələ baş verib. Bunlardan sonuncusu 1923-cü ildə baş verib və 6,4 bal gücündə olan bu zəlzələ bəzi binalarda çatlar yaradıb. 1856-cı ildə episentri Krit adasında olan 7,7 bal gücündə zəlzələ Maltada hiss edilən ən böyük zəlzələ kimi qeydə alınıb. Bu zəlzələdə çoxlu binalara ciddi ziyan dəyib.
Avropaya daha ətraflı nəzər salmaq lazımdırsa, Avropa Birliyi tərəfindən maliyyələşdirilən SHARE adlı proqram tərəfindən hazırlanan Avropa Seysmik Təhlükə Xəritəsini görürük. Layihəyə əsasən, Avropada ümumi uzunluğu təxminən 64 min kilometr olan 1100-dən çox fay xətti var. Qaynar nöqtələr Türkiyə, Yunanıstan və İtaliya kimi seçilir.
Türkiyədə zəlzələ riski olan vilayətlər beş fərqli kateqoriyaya bölünür. Bu çərçivədə dördüncü və beşinci kateqoriyalardakı vilayətlər zəlzələ riskinin aşağı olduğu hesab edilir. Bu iki kateqoriyada olan vilayətlər Karaman, Kırklareli, Nevşehir, Aksaray, Konya, Ədirnə, Ankara, Niğde, Sinop, Giresun, Rizə, Artvin, Trabzon və Adanadır. Lakin bu şəhərlərdə riskin az olması mümkün zəlzələnin bu bölgələrə təsir etməyəcəyi mənasına gəlmir.
Tarix: 7-10-2024, 22:41 Oxunub: 47
Bölməyə aid digər xəbərlər
5-07-2024, 17:38
Prezident Ərdoğan Qazaxıstandan qayıtdıqdan sonra danışdı: Putinlə Əsədi dəvət edə bilərik
3-07-2024, 15:29
Nazirlər Kabinetinin iclasının qərarları və nəticələri açıqlanıb!
14-06-2024, 12:37
Türkiyənin aktiv fay xəritəsi yeniləndi! Budur MTA aktiv nasazlıq xətti risk xəritəsi
12-10-2023, 15:00
Fermerlərə böyük zərər vuran 3-cü şəxslər kimdir? – MÜSAHİBƏ
15-02-2023, 08:00
"Azərbaycanda bu rayonlar 8 ballıq zəlzələ zonalarıdır"
3-02-2023, 17:16
Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 9-cu, Yaşıl Enerji Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 1-ci iclaslarının açılışı olub
17-07-2022, 14:54
“Ələt azad iqtisadi zonası haqqında” qanun dəyişib
16-07-2022, 15:41
“Ələt azad iqtisadi zonası haqqında” qanun dəyişib
4-05-2022, 15:29
İlham Əliyev Vahid Hacıyevi qəbul edib - ÇIXIŞLAR
5-02-2022, 12:11
"Yeni bazarlarda Azərbaycan qazına ehtiyac var. Biz hazırıq"
24-12-2021, 11:25
Bəzi yollarda buzlaşma var - AÇIQLAMA
6-11-2021, 12:08
"Biz istəyirik ki, Azərbaycan xaricdən bal idxalını dayandırsın"
11-08-2021, 11:07
İsmayıllı rayonunun sahibkarlıq fəaliyyəti
5-05-2021, 10:24
Bu zonadakı şirkətlər bütün vergilərdən azad olacaqlar
27-04-2021, 14:25
“Ağıllı kənd”in təməli qoyuldu, 200 fərdi ev tikiləcək
29-12-2020, 14:29
Bir qrup hərbçimiz “Şuşanın azad olunmasına görə” medalı ilə təltif edildi - SƏRƏNCAM
27-07-2020, 23:21
İlham Əliyev yeni təhsil nazirini qəbul etdi - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO
24-07-2020, 09:42
İlham Əliyevin yanında su təsərrüfatının vəziyyətinə həsr olunmuş müşavirə keçirildi - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO
