Sahibkartv.az xəbər verir ki, son illərdə qlobal şəhərlərdə qida təhlükəsizliyi və dayanıqlı sahibkarlıq məsələlərinə diqqətin artması, şəhər daxilində bostançılıq tendensiyasını gücləndirib. Artıq dam örtüklərində, balkonlarda, hətta yük konteynerlərində tərəvəz və göyərti yetişdirən insanlar bu fəaliyyəti yalnız şəxsi istehlak üçün deyil, gəlir mənbəyi kimi də həyata keçirirlər. Vertikal kənd təsərrüfatı, hidroponika və akvaponika kimi müasir texnologiyalar bu sahəyə inqilabi nəfəs verib.
Müxtəlif ölkələrin urban məkanlarında, xüsusilə də Tokyo, Toronto, Amsterdam və Barselona kimi sıx yaşayışlı şəhərlərdə insanlar mənzillərinin kiçik açıq sahələrində hidroponik sistemlər quraşdıraraq göyərti, kahı, reyhan, ispanaq və hətta çiyələk kimi məhsullar yetişdirirlər. Yalnız 4-5 kvadratmetr sahəsi olan bir balkon, ayda 20-30 kiloqram göyərti istehsal edə bilir ki, bu da yerli restoranlara və farmer marketlərə satılaraq sahibkara ayda 300-500 dollar arası əlavə gəlir qazandırır.
Ailə bizneslərinə çevrilən bu fəaliyyət sahəsi ilkin olaraq sadə su tankları, qida məhlulları və LED işıqlandırma ilə qurulur. Bu sistemlərin enerji sərfiyyatı az, istismar müddəti isə uzun olduğundan, istənilən yaş qrupundan insanlar — tələbələr, evdar qadınlar və hətta təqaüdçülər — bu sahədə uğur qazanırlar.
Akvaponika texnologiyası isə həm balıq, həm də tərəvəz yetişdirilməsini eyni sistem daxilində mümkün edir. Belə bir model artıq Berlin və Kopenhagen şəhərlərində həyata keçirilən pilot layihələrdə özünü doğruldub: konteyner içində qurulmuş bir sistem ildə təxminən 500 kiloqram tərəvəz və 100 kiloqram balıq istehsal edir. Bu sistemlər şəhər restoranları və yerli kooperativlərlə birbaşa əməkdaşlıq quraraq "tarladan süfrəyə" modelini reallaşdırırlar.
Qlobal iqlim dəyişikliyi və kənd təsərrüfatı üçün əlverişli torpaqların azalması fonunda bu model həm şəhər sakinləri üçün yeni sahibkarlıq imkanları yaradır, həm də yerli qida istehsalını artıraraq logistika xərclərini azaldır.
Sahibkartv.az xəbər verir ki, bu tip mini təsərrüfatlar gələcəkdə şəhərlərin qida təhlükəsizliyinin təminində mühüm rol oynaya bilər. Həmçinin, bələdiyyələr bu sahəyə yönəlmiş subsidiya və vergi güzəştləri ilə daha çox insanın bu sahəyə qoşulmasına təkan verirlər.
Hazırda bir çox texnoloji startaplar şəhər kənd təsərrüfatına yönəlmiş modul sistemlər, süni intellektlə idarə olunan suvarma və məhsul monitorinqi texnologiyaları hazırlayır. Bu da göstərir ki, şəhərdə kənd təsərrüfatı artıq sadəcə bir eksperiment deyil — bu, yeni dövrün sahibkarlıq modelidir.
