Dünyada ilk: AB-nin “Süni intellekt qanunu” qüvvəyə minib

Mayın 25-də Avropa İttifaqına üzv dövlətlər tərəfindən qəbul edilən qanun iyulun 12-də Birliyin Rəsmi Qəzetində dərc edildikdən sonra bu gün qüvvəyə minib.

Dünyanın ilk “Süni İntellekt Qanunu” kimi tanınan qaydalar 27 Avropa İttifaqına üzv ölkədə bu sahədəki tənzimləmələri mərhələli şəkildə uyğunlaşdıracaq.

Əsasən məqsəd AB ölkələrində istifadə edilən süni intellekt sistemlərinin əsas insan hüquqları və təhlükəsizliyinə zərər verməyəcək şəkildə işləməsidir.

Buna görə də qaydalar süni intellekt sistemlərini cəmiyyətə vurduğu zərərin səviyyəsinə görə qruplaşdırır. Risk dərəcəsi artdıqca qaydalar sərtləşir.

Məsələn, sözügedən sistemlərin daşınma, imtahan balları, cərrahi əməliyyatlar, işə qəbul prosedurları, bank kreditlərinin qiymətləndirilməsi, viza müraciətlərinin yoxlanılması kimi insan həyatına ciddi təsir edə biləcək və sağlamlığı təhdid edə biləcək sahələri “yüksək risk” kateqoriyasına aid edilib.

Aşağı riskli sahələrə süni intellekt tərəfindən dəstəklənən video oyunlar və ya spam filtrləri kimi proqramlar daxildir.

Aİ Komissiyası bildirir ki, hazırda Birliyə üzv ölkələrdə istifadə olunan sistemlərin əksəriyyəti bu kateqoriyaya aiddir.

Süni intellekt proqramlarından istifadə şərtləri risk dərəcəsinə uyğun olaraq müəyyən edilir və tətbiqin distribyutorlarının, provayderlərinin və istifadəçilərinin məsuliyyətləri dəqiq müəyyən edilir.

“Qəbuledilməz” risk qrupuna daxil olan sistemlər tamamilə qadağandır. Qadağaya internetdən və ya qapalı kamera sistemlərindən üz şəkillərinin çəkilməsi, emosiyaların tanınması, sosial qiymətləndirmə, cinsi oriyentasiya və ya dini inanclar kimi həssas məlumatların çıxarılması üçün iş yerində və təhsil müəssisələrində biometrik təsnifatın aparılması daxildir.

İnsan davranışını manipulyasiya edən və ya insan zəifliklərindən istifadə edən süni intellekt sistemləri də qadağandır.

Xüsusi qaydalar video, mətn, şəkillər yaratmaq, başqa dildə danışmaq, hesablamalar və ya kompüter kodunu yazmaq kimi müxtəlif müxtəlif vəzifələri yerinə yetirə bilən böyük sistemlərə tətbiq edilir.

Bu “ümumi təyinatlı süni intellekt” sistemlərinin bazara çıxarılmazdan əvvəl müxtəlif şəffaflıq meyarlarına uyğunluğunun təmin edilməsi nəzərdə tutulur.

Süni intellekt qanununu pozanlara görə cəza nədir?

Qaydalara əməl etməyən şirkətləri qlobal dövriyyələrinə uyğun olaraq milyonlarla avro məbləğində cərimə gözləyir.

Məsələn, qadağan olunmuş texnologiyadan istifadə edilərsə, sözügedən şirkət 35 milyon avro və ya qlobal dövriyyəsinin 7 faizi qədər cərimələnə bilər. Digər müddəaların pozulması halında 15 milyon avroya qədər və ya dövriyyənin 3 faizinə qədər cərimə tətbiq oluna bilər.

Qanun nə vaxt tam icra olunacaq?

Qanun bu gün qüvvəyə mindikdən sonra qadağalar 6 ay sonra qüvvəyə minəcək.

Ümumi təyinatlı AI modelləri üçün idarəetmə qaydaları və öhdəlikləri 12 aydan sonra qüvvəyə minəcək.

Qanun 2 ildən sonra bütün ölçülərdə tətbiq olunacaq.

Tarix: 2-08-2024, 17:26 Oxunub: 102

Bölməyə aid digər xəbərlər

12-07-2024, 16:36 Orban-Putin görüşündən sonra Aİ-də Macarıstanın prezidentlik səlahiyyətlərini geri götürməsi müzakirə olunur.

11-06-2024, 16:00 ABŞ-a turist vizası üçün müraciət etmək üçün son tarix 2 ili keçib! ABŞ Dövlət Departamentinin xüsusi bəyanatı

12-10-2023, 15:00 Fermerlərə böyük zərər vuran 3-cü şəxslər kimdir? – MÜSAHİBƏ

8-07-2023, 09:19 “Visa”nın vitse-prezidenti: "Azərbaycanda nəqliyyatda endirim və transfer dərəcələrin tətbiqi üçün texnologiya təklif edirik"

4-04-2023, 12:16 Azərbaycan vətəndaşları Avropa ölkələrinə rahat viza ala bilirmi?

3-02-2023, 17:16 Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 9-cu, Yaşıl Enerji Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 1-ci iclaslarının açılışı olub

27-01-2023, 08:03 "İntel"in xalis mənfəətinin kəskin azaldığının açıqlanması səhmlərinin 10% ucuzlaşmasına səbəb olub

25-05-2022, 20:38 Əhali aldığı mənzilə görə ödədiyi ƏDV-nin 30%-ni geri ala biləcək

25-05-2022, 20:37 Azərbaycanda daşınmaz əmlaka görə ƏDV-nin qaytarılması qaydası təsdiqləndi

19-05-2022, 16:04 Daha bir publik hüquqi şəxs yaradıldı - FƏRMAN

28-04-2022, 16:45 “Neftin 5 dollar bahalaşması illik gəliri 1,4 milyard manat artırır" - MÜSAHİBƏ .

1-04-2022, 15:18 Aqrar sığortanın əhatə etdiyi əkin sahələri 2 milyon manata yaxın zərərlə üzləşib

6-03-2022, 09:05 Bu gün növbəti buraxılış imtahanı keçiriləcək

8-02-2022, 13:26 Rüsum və vergidən azadolmalar ilə idxalın payı azalıb - GÖMRÜYÜN SƏDRİLƏ MÜSAHİBƏ

28-09-2021, 11:42 İlham Əliyevin Türkiyənin “Anadolu” Agentliyinə müsahibəsi - TAM MƏTN + VİDEO

27-04-2021, 10:05 Azərbaycanın iri bankı bir sıra planlarını açıqladı

4-03-2021, 13:18 Dövlət qulluğuna test imtahanlarının vaxtı bəlli oldu

28-02-2021, 19:13 Ali təhsil müəssisələrinin magistraturalarına qəbul imtahanı başa çatıb - YENİLƏNİB

28-02-2021, 10:53 Bu gün magistraturaya qəbul imtahanı keçiriləcək

26-07-2020, 10:56 DİM abituriyentlərə müraciət etdi

24-07-2020, 09:42 İlham Əliyevin yanında su təsərrüfatının vəziyyətinə həsr olunmuş müşavirə keçirildi - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO

19-07-2020, 15:37 İyulun 23-24-də keçiriləcək buraxılış imtahanlarının qrafiki elan edildi

7-07-2020, 01:17 İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Bakıda modul tipli hospitalın açılışında - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO

2-07-2020, 01:26 DİM budəfəki imtahanda da qanun pozuntusu aşkar etmədi

Gündəm

İlham Əliyev və İrakli Kobaхidze mətbuata birgə bəyanatla çıxış ediblər - YENİLƏNİB

Azərbaycanda "Rəqəmsal İnkişaf Konsepsiyası” təsdiqləndi

Prezident Əbu-Dabidə açılış mərasimində - Foto

Prezidentlər birgə nahar etdi

bütün xəbərlər

Mədəniyyət

Hökumə Əliyevanın həyatı film olur

Musiqi: Süni İntellekt Bəstəkarlar

bütün xəbərlər

İdman

10:39 / 15-01-2025

Çempionlar Liqasında həlledici görüş Bakıda keçiriləcək

19:00 / 13-01-2025

Virtual Reallıq Oyunları

11:56 / 13-01-2025

"Qarabağ"ın "Flamenqo"ya keçən hücumçusu Braziliyaya yollanıb

10:08 / 13-01-2025

“Barselona” “Real Madrid”i böyük hesabla məğlub etdi

bütün xəbərlər

« Yanvar 2025 »
Be	Ça	Ç	Ca	C	Ş	B
	1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

Təsisçi: Rüstəm Zülfüqarlı
Redaktor: Nuranə Tağıyeva
Tel: +994 50 537 55 05
Ünvan: Bakı şəhəri, Yasamal rayonu, Mətbuat prospekti, 529-cu məhəllə, Azərbaycan Nəşriyyatı
“Sahibkartv.az” saytı Azərbaycan Respublikası Media Reyestrində rəsmi qeydiyyata alınmışdır (Qeydiyyat Şəhadətnaməsi № 3568E1527C938D).

© Müəllif hüquqları qorunur. Məlumatdan istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.

« Yanvar 2025 »
Be	Ça	Ç	Ca	C	Ş	B
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

« Yanvar 2025 »
Be	Ça	Ç	Ca	C	Ş	B
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

« Yanvar 2025 »
Be	Ça	Ç	Ca	C	Ş	B
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31